درمان سرطان روده بزرگ یا کولون

اساساً درمان سرطان روده بزرگ بر اساس مرحله (میزان) سرطان است ، اما عوامل دیگر نیز می توانند دخیل باشند.

برای افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ که سرطان در آنها به نقاط دوردست بدن سرایت نکرده ، معمولاً جراحی به عنوان درمان اصلی در نظر گرفته می شود. شیمی درمانی همچنین ممکن است بعد از جراحی (موسوم به نام درمان کمکی) استفاده شود. بیشتر درمان های کمکی در بازه زمانی حدود 6 ماه انجام می شود.

سرطان روده بزرگ چیست؟

سرطان روده بزرگ یا کولون، همانطور که از نامش پیداست، نوعی از سرطان است که در روده بزرگ یا کولون ایجاد می شود. روده بزرگ بخشی از سیستم هاضمه بدن به شمار می رود.

سرطان روده بزرگ در بیشتر موارد افراد بزرگسال و مخصوصا مسن تر را درگیر می کند، اما به هر حال در هر شرایط سنی ممکن است رخ دهد. این سرطان اغلب در قالب یک توده بسیار کوچک و خوش خیم از سلول هایی به نام پولیپ روده آغاز می شود که در داخل روده تجمع می کنند. با گذشت زمان برخی از این پولیپ ها می توانند به سرطان روده تبدیل شوند.

غده های پولیپ اغلب کوچک هستند و سرعت رشد کمی دارند. همچنین یا هیچ علائمی ندارند، یا علائمی بسیار کمی از خود بروز می دهند. به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند که افراد پر خطرتر، به صورت منظم و سالانه تحت آزمایشات تشخیصی قرار بگیرند، تا بتوانند با شناسایی زودهنگام و برداشتن پولیپ ها، قبل از وقوع سرطان روده از آن جلوگیری کنند.

اگر به موقع جلوی رشد سرطان روده گرفته نشود، و فرد به آن مبتلا گردد، راه های درمانی زیادی برای کمک به کنترل آن وجود دارند. جراحی، پرتودرمانی، درمان های دارویی از قبیل شیمی درمانی، درمان های هدفمند و ایمونوتراپی، همگی روش های موثری برای درمان سرطان روده بزرگ به شمار می روند.

این نکته را هم به یاد داشته باشید که گاهی اوقات به سرطان روده بزرگ، سرطان کولورکتال هم می گویند. واژه ای که سرطان روده بزرگ را با سرطان مقعد ترکیب می کند. این نوع از سرطان روده بزرگ در ناحیه مقعد آغاز می شود.

علائم سرطان روده بزرگ

علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ عبارتند از:

• بروز تغییرات مداوم در عادات تحریک روده، از جمله اسهال، یبوست یا تغییر شکل مدفوع
• خونریزی مقعدی یا داشتن خون در مدفوع
• ناراحتی مداوم ناحیه شکم از جمله گرفتگی، باد معده یا درد مداوم
• احساس اینکه شکم به صورت کامل تخلیه نمی شود
• ضعف یا خستگی
• کاهش وزن بی دلیل

بسیاری از افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا می شوند در مراحل اولیه بیماری هیچ علائمی را تجربه نمی کنند. زمانی هم که علائم خودشان را بروز می دهند به احتمال زیاد، بسته به اندازه تومور سرطانی و محل قرار گیری آن در روده، تفاوت های زیادی از فردی به فردی دیگر دارند.

درمان سرطان روده بزرگ مرحله 0

از آنجا که سرطان های روده بزرگ در مرحله 0 فراتر از پوشش داخلی روده بزرگ رشد نکرده اند ، اغلب تنها درمان مورد نیاز جراحی برای خارج کردن سرطان است. در بیشتر موارد این کار را می توان با برداشتن پولیپ یا خارج کردن ناحیه مبتلا به سرطان از طریق کولونوسکوپ (برداشتن موضعی) انجام داد. اگر سرطانی بیش از حد بزرگ باشد و با برداشتن موضعی از بین نرود ، برداشتن بخشی از روده بزرگ (کولکتومی جزئی) ممکن است لازم باشد.

درمان سرطان روده بزرگ مرحله I  

در سرطان های مرحله اول روده بزرگ ، سرطان در لایه های دیواره روده بزرگ رشد کرده ، اما به خارج از دیواره روده بزرگ یا غدد لنفاوی مجاور گسترش نیافته است.

مرحله I شامل سرطان هایی است که بخشی از پولیپ بودند. اگر در حین کولونوسکوپی پولیپ کاملاً برداشته شود ، بدون وجود سلولهای سرطانی در لبه های (حاشیه) قطعه برداشته شده ، ممکن است به درمان دیگری نیاز باشد.

اگر سرطان در پولیپ درجه بالایی داشته باشد یا سلولهای سرطانی در لبه های پولیپ وجود داشته باشد ، ممکن است جراحی اضافه توصیه شود. همچنین اگر پولیپ نتواند به طور کامل برداشته شود یا مجبور به برداشتن قطعات زیادی شود ، ممکن است به شما توصیه شود که جراحی اضافه انجام دهید ، بنابراین تشخیص اینکه سلول های سرطانی در لبه های آن قرار دارند یا نه سخت است.

برای سرطان هایی که در پولیپ نیستند ، جراحی جزئی کولکتومی برای برداشتن بخشی از روده بزرگ که دارای سرطان است و غدد لنفاوی مجاور درمان استاندارد است. معمولاً دیگر به درمان نیاز نخواهید داشت.

درمان سرطان روده بزرگ مرحله II  

بسیاری از سرطان های مرحله دوم روده بزرگ از طریق دیواره روده بزرگ و شاید در بافت مجاور رشد کرده اند ، اما به غدد لنفاوی گسترش نیافته اند.

جراحی برای برداشتن قسمتی از کولون حاوی سرطان (کولکتومی جزئی) همراه با غدد لنفاوی مجاور ممکن است تنها درمان مورد نیاز باشد. اما اگر سرطان شما به دلیل عواملی خاص ، مانند موارد زیر ، احتمال بازگشت مجدد (عود) در شما بیشتر باشد ، ممکن است شیمی درمانی کمکی (شیمی درمانی بعد از جراحی) را به شما توصیه کند.

• هنگامی که در آزمایشگاه از نزدیک مشاهده شود ، سرطان بسیار غیر طبیعی به نظر می رسد (گرید بالایی دارد).
• سرطان به عروق خونی یا لنفاوی مجاور حمله کرده است.
• جراح حداقل 12 گره لنفاوی را خارج نکرده است.
• سرطان در حاشیه یا لبه بافت برداشته شده یافت شود ، به این معنی که ممکن است بخشی از سرطان جای مانده باشند.
• سرطان ، روده بزرگ را مسدود کرده باشد.
• سرطان باعث ایجاد سوراخ در دیواره روده بزرگ شود.

پزشک همچنین ممکن است تومور شما را برای تغییرات ژنی خاص ، MSI یا MMR ، آزمایش کند تا در تصمیم گیری در مورد مفید بودن شیمی درمانی کمکی تصمیم گیری کند.

همه پزشکان در مورد زمان استفاده از شیمی برای سرطان های روده بزرگ مرحله II توافق ندارند. برای شما مهم است که درباره خطرات و مزایای شیمی درمانی با پزشک خود صحبت کنید ، از جمله اینکه چقدر ممکن است خطر عود شما را کاهش دهد و عوارض جانبی احتمالی آن چیست.

در صورت استفاده از شیمی درمانی ، گزینه های اصلی شامل 5-FU و لکووورین ، اگزالی پلاتین یا کپسیتابین است ، اما ممکن است از ترکیبات دیگری نیز استفاده شود.

درمان سرطان روده بزرگ مرحله III

سرطان های مرحله III روده بزرگ به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته ، اما هنوز به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا نکرده اند.

جراحی برای برداشتن قسمت مبتلا به سرطان روده بزرگ (کولکتومی جزئی) همراه با غدد لنفاوی مجاور و به دنبال آن شیمی درمانی کمکی ، درمان استاندارد این مرحله است.

برای شیمی درمانی اغلب از داروهایی همچون FOLFOX (5-FU ، لکووورین و اگزالی پلاتین) یا CapeOx (کپسیتابین و اگزالی پلاتین) استفاده می شود ، اما برخی از بیماران ممکن است 5-FU با لکووورین یا کپسیتابین به تنهایی بر اساس سن و نیازهای بهداشتی دریافت کنند.

برای برخی از سرطان های پیشرفته روده بزرگ که با جراحی نمی توان به طور کامل آن را از بین برد ، ممکن است شیمی درمانی نئوآجوانت همراه با پرتودرمانی (که به آن کمورادیوتراپی نیز گفته می شود) به منظور کوچک شدن سرطان توصیه شود تا بعداً با جراحی برداشته شود. برای برخی از سرطان های پیشرفته که با جراحی برداشته شده اند ، اما مشخص شده است که آنها به عضوی در نزدیکی متصل هستند یا حاشیه مثبت دارند (ممکن است بخشی از سرطان باقی مانده باشد) ، پرتودرمانی کمکی ممکن است توصیه شود. پرتودرمانی و یا شیمی درمانی ممکن است گزینه هایی برای افرادی باشد که برای جراحی از سلامت کافی برخوردار نیستند.

درمان سرطان روده بزرگ مرحله IV  

سرطان های مرحله چهار روده بزرگ از روده بزرگ به اندام ها و بافت های دوردست بدن گسترش یافته اند. سرطان روده بزرگ اغلب به کبد منتقل می شود ، اما همچنین می تواند به مکان های دیگر مانند ریه ها ، مغز ، صفاق (پوشش حفره شکم) یا غدد لنفاوی دوردست نیز گسترش یابد.

در بیشتر موارد بعید است که جراحی بتواند این سرطان ها را درمان کند. اما اگر فقط چند قسمت کوچک از گسترش سرطان (متاستاز) در کبد یا ریه ها وجود داشته باشد و بتوان آنها را همراه با سرطان روده بزرگ از بین برد ، جراحی ممکن است به شما در زندگی طولانی تر کمک کند. این به معنای جراحی برای برداشتن قسمت روده بزرگ حاوی سرطان همراه با غدد لنفاوی مجاور است ، به علاوه جراحی برای برداشتن مناطق گسترش یافته سرطان. شیمی نیز معمولاً بعد از جراحی تجویز می شود. در برخی موارد ، در صورت گسترش سرطان به کبد ، ممکن است از تزریق شریان کبدی استفاده شود.

اگر متاستازها نتوانند از بین بروند زیرا بیش از حد بزرگ هستند یا تعداد آنها زیاد است ، ممکن است قبل از جراحی ، شیمی درمانی تجویز شود (شیمی درمانی نئوادجوانت). سپس ، در صورت کوچک شدن تومورها ، ممکن است برای از بین بردن آنها اقدام شود. ممکن است بعد از جراحی مجدداً شیمی تجویز شود. برای تومورهای کبدی ، گزینه دیگر ممکن است از بین بردن آنها با فرسایش یا آمبولیزاسیون باشد.

اگر سرطان بیش از حد گسترش یافته باشد و درمان آن با جراحی حل ناشدنی باشد ، شیمی درمانی درمان اصلی محسوب می شود. اگر سرطان ، روده بزرگ را مسدود کند یا احتمال وقوع این امر وجود داشته باشد ، همچنان ممکن است جراحی راه حل باشد. گاهی اوقات با قرار دادن استنت (لوله فلزی توخالی) در روده بزرگ در حین کولونوسکوپی می توان از چنین جراحی جلوگیری کرد تا آنرا باز نگه دارد. در غیر این صورت ، ممکن است از عمل هایی مانند کولکتومی یا کولوستومی انحرافی (برش روده بزرگ بالاتر از سطح سرطان و اتصال انتهای آن به یک شکاف در پوست شکم برای دفع مواد زائد) استفاده شود.

اگر شما سرطان مرحله IV دارید و دکتر شما جراحی را توصیه می کند ، درک هدف عمل جراحی بسیار مهم است ، حال چه تلاش در جهت درمان یا پیشگیری سرطان باشد ، چه تسکین علائم سرطان.

بیشتر افراد مبتلا به سرطان مرحله IV برای کنترل سرطان به شیمی درمانی و یا درمان های هدفمند نیاز دارند. برخی از برنامه های دارویی رایج شامل موارد زیر است:

• FOLFOX: لکووورین ، 5-FU و اگزالی پلاتین (الوکساتین)
• FOLFIRI: لکووورین ، 5-FU و ایرینوتکان (کامپتوسار)
• CAPEOX یا CAPOX: کپسیتابین (خلودا) و اگزالی پلاتین
• FOLFOXIRI: لکووورین ، 5-FU ، اگزالی پلاتین و ایرینوتکان
• یکی از ترکیبات فوق بعلاوه دارویی که VEGF را هدف قرار می دهد ، (bevacizumab [Avastin] ، ziv-aflibercept [Zaltrap] یا ramucirumab [Cyramza]) یا دارویی که EGFR (cetuximab [Erbitux] یا panitumumab [Vectibix] را هدف قرار می دهد) )
• 5-FU و لوکوورین ، با داروی هدفمند یا بدون آن
• کپسیتابین ، با داروی هدفمند یا بدون آن
• ایرینوتکان ، با داروی هدفمند یا بدون آن
• Cetuximab به تنهایی
• Panitumumab به تنهایی
• Regorafenib (Stivarga) به تنهایی
• تری فلوریدین و تیپیراسیل (Lonsurf)

انتخاب این داروها به عوامل مختلفی از جمله درمان های قبلی و سلامت کلی شما بستگی دارد.

اگر یکی از این رژیم ها دیگر اثر نداشته باشد ، ممکن است دیگری آزمایش شود. برای افرادی که تغییرات خاصی در تومور در ژن های MMR دارند ، گزینه دیگر پس از شیمی درمانی اولیه ممکن است درمان با داروی ایمونوتراپی مانند pembrolizumab (Keytruda) یا nivolumab (Opdivo) باشد.

برای سرطان های پیشرفته ، پرتودرمانی همچنین می تواند برای جلوگیری یا تسکین علائم روده بزرگ از سرطان مانند درد استفاده شود. همچنین ممکن است برای درمان مناطق گسترش یافته مانند ریه ها یا استخوان استفاده شود. ممکن است برای مدتی تومورها را کوچک کند ، اما به احتمال زیاد سرطان را درمان نمی کند. اگر پزشک شما پرتودرمانی را توصیه می کند ، مهم است که شما هدف درمان را درک کنید.

درمان سرطان روده بزرگ عود شونده

سرطان عود شونده یا مکرر به معنای بازگشت سرطان پس از یک دوره درمان است. عود ممکن است موضعی باشد (در نزدیکی ناحیه تومور اولیه) یا ممکن است در اندام های دور اتفاق افتد.

عود موضعی

اگر سرطان به صورت موضعی برگردد ، جراحی (که اغلب به دنبال شیمی درمانی است) گاهی می تواند به شما کمک کند تا بیشتر عمر کنید و حتی ممکن است شما را درمان کند. اگر سرطان با جراحی برداشته نشود ، ممکن است ابتدا شیمی درمانی آزمایش شود. اگر تومور را به اندازه کافی کوچک کند ، جراحی می تواند یک گزینه باشد. ممکن است شیمی درمانی بیشتری به دنبال داشته باشد.

عود دوردست

اگر سرطان در یک مکان دور دوباره ظاهر شود ، به احتمال زیاد ابتدا در کبد ظاهر می شود. جراحی ممکن است برای برخی از افراد یک گزینه باشد. در غیر این صورت ، ممکن است از شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور (ها) استفاده شود ، سپس ممکن است با جراحی برداشته شود. تکنیک های فرسایش یا آمبولیزاسیون نیز ممکن است یک گزینه برای درمان برخی تومورهای کبدی باشد.

اگر سرطان بیش از حد گسترش یافته باشد و با جراحی معالجه نشود ، ممکن است از شیمی درمانی و یا درمان های هدفمند استفاده شود. برنامه های درمانی احتمالا همان مراحل مرحله IV خواهد بود.

برای افرادی که سرطان آنها دچار تغییر ژن خاصی شده است ، گزینه دیگر ممکن است درمان با ایمنی درمانی باشد.

گزینه های شما به هر یک از داروهایی که قبل از بازگشت سرطان و مدتها قبل آنها را مصرف کرده اید و همچنین سلامت کلی شما بستگی دارد. برای تسکین یا جلوگیری از انسداد روده بزرگ یا سایر مشکلات محلی ، ممکن است در بعضی موارد هنوز به جراحی نیاز داشته باشید. پرتودرمانی نیز ممکن است گزینه ای برای تسکین علائم باشد.

سخن پایانی 

چنانچه به مشاوره نیاز دارید به این صفحه مراجعه فرمایید یا اگر به دنبال یک تیم متخصص با تجربه و کار آزموده در درمان سرطان در ایران هستید، فهرست متخصصان ما را در این زمینه بررسی کنید. این متخصصان کارآزموده روش های جدید درمان سرطان پانکراس را به بهترین شکلی که مناسب شماست به شما ارائه می دهند.

ما اینجاییم تا به شما کمک کنیم.

تماس با ما

شاد و تندرست باشید.

گروه پژوهش و تحقیقات بهایند

منبع: cancer.org