سرطان پروستات سرطانی است که در پروستات اتفاق می افتد. پروستات ، غده کوچکی به شکل گردو در مردان است که تولید کننده مایع منی ، ماده تغذیه رسان و منتقل کننده اسپرم می باشد.
گروه پزشکان بهایند، اولین مرکز هوشمند فوق تخصصی پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان (اولین مرکز تخصصی درمان هدفمند و ایمنی درمانی)
ارتباط مستقیم با مرکز:
سرطان پروستات یکی از شایع ترین انواع سرطان در مردان به شمار می رود. معمولاً این سرطان به آرامی رشد می کند و در مراحل اولیه تنها به غده پروستات محدود می شود که در این صورت موجب وارد آمدن آسیب جدی نمی شود. با این حال ، در حالی که برخی از انواع این سرطان به آرامی رشد می کنند و ممکن است به یک درمان جزیی نیاز داشته باشند یا حتی به درمان نیاز نداشته باشند ، اما انواع دیگر این سرطان تهاجمی هستند و می توانند به سرعت گسترش پیدا کنند.
سرطان پروستاتی که زود هنگام تشخیص داده می شود – یعنی زمانی که هنوز به غده پروستات محدود می شود – شانس بیشتری برای درمان موفقیت آمیز دارد.
علائم سرطان پروستات
سرطان پروستات ممکن است در مراحل اولیه خود هیچ علامت و نشانه ای نداشته باشد.
اما سرطانی که پیشرفته تر است ممکن است علائم و نشانه هایی مانند موارد زیر را از خود بروز دهد:
- مشکل در ادرار کردن
- کاهش نیرو در جریان ادرار
- وجود خون در منی
- ناراحتی در ناحیه لگن
- درد استخوان
- اختلال در نعوظ
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
اگر علائم و نشانه هایی سرطان دارید که شما را نگران می کند حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
اختلاف نظرهایی در مورد خطرات و مزایای غربالگری سرطان پروستات وجود دارد و ضد و نقیض هایی در توصیه های سازمان های پزشکی دیده می شود. از اینرو در مورد غربالگری این سرطان با پزشک خود مشورت کنید. با کمک هم می توانید تصمیم بگیرید که چه روشی برای شما مناسب تر است.
علل سرطان پروستات
هنوز مشخص نیست که چه عواملی منجر به سرطان پروستات می شوند.
پزشکان به این نتیجه رسیده اند که سرطان از آنجا شروع می شود که برخی سلول های پروستات غیر طبیعی می شوند. جهش در DNA سلول های غیر طبیعی باعث رشد و تقسیم سلول ها با سرعت بیشتری نسبت به سلول های طبیعی می شود. سلول های غیر طبیعی هنگامی که سلول های دیگر می میرند همچنان به حیات خود ادامه می دهند. سلول های غیر طبیعی تجمع یافته ، توموری را تشکیل می دهند که می تواند رشد کرده و به بافت های اطراف حمله کند. برخی از سلول های غیرطبیعی نیز می توانند تجزیه شده و به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کنند (متاستاز).
عوامل خطر
عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهند عبارتند از:
- سن. خطر ابتلا به این سرطان با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
- نژاد. به دلایلی که هنوز مشخص نشده است ، مردان سیاه پوست بیشتر از مردان نژادهای دیگر خطر ابتلا به این سرطان را دارند. در مردان سیاه پوست ، سرطان پروستات نیز به احتمال زیاد تهاجمی یا پیشرفته تر است.
- سابقه خانوادگی. اگر مردانی در خانواده شما وجود دارند که به سرطان پروستات مبتلا شده باشند ، ممکن است این خطر در شما نیز افزایش یابد. همچنین ، اگر سابقه خانوادگی ژن هایی را دارید که خطر سرطان پستان را افزایش می دهند (BRCA1 یا BRCA2) یا سابقه خانوادگی متعددی در سرطان پستان دارید ، احتمال ابتلا به این سرطان در شما بیشتر است.
- چاقی. مردان چاقی که مبتلا به این سرطان هستند ممکن است به بیماری پیشرفته ای مبتلا شوند که درمان آن دشوارتر است.
پیامدهای سرطان پروستات
پیامدهایی که سرطان پروستات و درمان های آن به دنبال دارد عبارتند از:
- سرطانی که گسترش می یابد (متاستاز می کند). این سرطان می تواند در اندام های مجاور مانند مثانه گسترش یابد یا از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به استخوان ها یا سایر اندام ها منتقل شود. سرطان پروستاتی که به استخوان ها سرایت می کند ، می تواند باعث درد و شکستگی استخوان شود. هنگامی که سرطان پروستات به سایر مناطق بدن گسترش یابد ، ممکن است همچنان به درمان پاسخ دهد و قابل کنترل باشد ، اما بعید است که بهبود کامل یابد.
- بی اختیاری ادرار. هم سرطان پروستات و هم درمان آن می تواند باعث بی اختیاری ادرار شود. درمان بی اختیاری به نوع سرطان شما ، شدت آن و احتمال بهبود آن با گذشت زمان بستگی دارد. گزینه های درمانی ممکن است شامل مصرف دارو ، کاتتر و جراحی باشد.
- اختلال در نعوظ. اختلال نعوظ می تواند ناشی از این سرطان یا درمان آن ، از جمله جراحی ، پرتو درمانی یا هورمون درمانی باشد. برای درمان اختلال نعوظ دارو یا دستگاه های خلا که به دستیابی به نعوظ کمک می کنند و همچنین جراحی در دسترس است.
پیشگیری از سرطان پروستات
با انجام اقدامات زیر می توانید خطر ابتلا به این سرطان را کاهش دهید:
- یک رژیم غذایی سالم و مملو از میوه و سبزیجات انتخاب کنید. از مصرف غذاهای پرچرب پرهیز کنید و در عوض بر انتخاب انواع میوه ها ، سبزیجات و غلات کامل تمرکز کنید. میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین ها و مواد مغذی بسیاری هستند که می توانند به سلامتی شما کمک کنند. اینکه آیا می توانید از طریق رژیم غذایی از سرطان پروستات جلوگیری کنید ، هنوز به طور قطعی اثبات نشده است. اما داشتن یک رژیم غذایی سالم متشکل از انواع میوه ها و سبزیجات می تواند سلامت کلی شما را بهبود بخشد.
- مواد غذایی سالم را به جای مکمل ها انتخاب کنید. هیچ مطالعه ای نشان نداده است که مکمل ها در کاهش خطر ابتلا به این سرطان نقش دارند. در عوض ، مواد غذایی را انتخاب کنید که سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی باشند تا بتوانید سطح سالم ویتامین ها را در بدن خود حفظ کنید.
- بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. ورزش سلامت کلی شما را بهبود می بخشد ، به شما کمک می کند وزن خود را حفظ کنید و روحیه تان را بهبود می بخشد. برخی شواهد نشان می دهد مردانی که ورزش نمی کنند ، سطح PSA بالاتری دارند ، در حالی که مردانی که ورزش می کنند ممکن است خطر کمتری از این سرطان آنها را تهدید کند. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. اگر تازه شروع به ورزش کردن کرده اید ، آهسته شروع کنید و به تدریج و روزانه مدت آن را افزایش دهید.
- وزن متعادل داشته باشید. اگر وزن فعلی شما متعادل است ، با ورزش در اغلب روزهای هفته در حفظ آن کوشا باشید. در صورت نیاز به کاهش وزن ، بیشتر ورزش کنید و تعداد کالری های مصرفی روزانه خود را کاهش دهید. در تهیه یک برنامه کاهش وزن سالم از پزشک خود کمک بگیرید.
- در مورد افزایش خطر سرطان پروستات با پزشک خود مشورت کنید. مردان با خطر بالای این سرطان ممکن است برای کاهش خطر ابتلا به آن ، داروها یا سایر روش های درمانی را در نظر بگیرند. برخی مطالعات نشان می دهد که مصرف مهارکننده های 5-آلفا ردوکتاز ، از جمله فیناستراید (پروپشیا ، پروسکار) و دوتاستراید (آوودارت) ، ممکن است خطر کلی ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد. این داروها برای کنترل بزرگ شدن غده پروستات و ریزش مو در مردان استفاده می شود.
با این حال ، برخی شواهد نشان می دهد که مردانی که این داروها را مصرف می کنند ممکن است خطر ابتلا به نوع جدی تری از سرطان (سرطان پروستات بدخیم) را داشته باشند. اگر نگران خطر ابتلا به این سرطان هستید ، با پزشک خود مشورت کنید.
تشخیص سرطان پروستات
غربالگری
اینکه مردان سالم و بدون علائم را از نظر سرطان پروستات آزمایش کنید بحث برانگیز است. سازمان های پزشکی در مورد مسئله غربالگری و اینکه آیا مزایایی دارد یا نه توافق ندارند.
برخی از سازمان های پزشکی به مردان توصیه می کنند که غربالگری این سرطان را در حدود 50 سالگی یا زودتر برای مردانی که عوامل خطر سرطان پروستات را دارند ، انجام دهند.
درباره وضعیت خاص خود و مزایا و خطرات غربالگری با پزشک خود مشورت کنید. شما با هم می توانید تصمیم بگیرید که آیا غربالگری پروستات برای شما مناسب است یا خیر.
آزمایشات غربالگری پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- معاینه رکتال دیجیتال (DRE). در طی DRE ، پزشک با دستکش یک انگشت آغشته به ماده روان کننده را به داخل رکتوم شما وارد می کند تا پروستات را که در مجاورت رکتوم قرار دارد ، معاینه کند. اگر پزشک تان در بافت ، شکل یا اندازه غده ناهنجاری پیدا کند ، ممکن است به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشید.
- آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA). یک نمونه خون از ورید دست شما گرفته می شود و از حیث PSA (ماده ای که به طور طبیعی توسط غده پروستات تولید می شود) تجزیه و تحلیل می شود. وجود مقدار کمی PSA در جریان خون طبیعی است. با این حال ، اگر سطح بالاتر از حد طبیعی یافت شود ، ممکن است نشانگر عفونت ، التهاب ، بزرگ شدن یا سرطان پروستات باشد.
آزمایش PSA همراه با DRE تنها به شناسایی سرطان های پروستات در مراحل اولیه کمک می کند. از این رو ، بحث در مورد غربالگری پروستات ادامه دارد.
تشخیص
اگر آزمایش DRE یا PSA حاکی از وجود یک ناهنجاری باشد ، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را برای تعیین اینکه آیا شما سرطان دارید یا خیر توصیه کند ، مانند:
- سونوگرافی. اگر آزمایش های دیگر نگرانی هایی را ایجاد کند ، پزشک ممکن است از سونوگرافی ترانس رکتال برای ارزیابی بیشتر پروستات شما استفاده کند. یک کاوشگر کوچک ، به اندازه و شکل سیگار برگ ، در رکتوم شما قرار می گیرد. این کاوشگر با استفاده از امواج صوتی ، تصویری از غده پروستات شما ایجاد می کند.
- نمونه برداری از بافت پروستات. اگر نتایج آزمایش اولیه ، سرطان را نشان می دهد ، پزشک ممکن است روشی را برای جمع آوری نمونه ای از سلول های پروستات (بیوپسی پروستات) توصیه کند. نمونه برداری از پروستات اغلب با استفاده از یک سوزن بسیار نازک که برای جمع آوری بافت در پروستات قرار داده می شود ، انجام می شود. نمونه بافت برای تعیین وجود سلول های سرطانی در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
- MRI فیوژن. در حالی که MRI فیوژن همچنان در سراسر جهان در حال توسعه است ، برای کمک به بیوپسی و تشخیص پروستات بیشتر و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
تعیین تهاجمی بودن سرطان پروستات
هنگامی که نمونه برداری وجود سرطان را تأیید کند ، مرحله بعدی ، تعیین میزان تهاجمی بودن (درجه یا گرید) سلول های سرطانی است. یک آسیب شناس آزمایشگاهی با بررسی نمونه ای از سرطان شما ، تفاوت سلول های سرطانی را با سلول های سالم تشخیص می دهد. درجه بالاتر نشان دهنده تهاجمی تر بودن سرطان است که احتمال گسترش سریع آن بیشتر است.
رایج ترین معیار مورد استفاده برای ارزیابی گرید سلول های سرطانی پروستات ، نمره گلیسون (Gleason) نامیده می شود. نمره گذاری گلیسون ، دو عدد را با هم ترکیب می کند و می تواند از 2 (سرطان غیر تهاجمی) تا 10 (سرطان پروستات پیشرفته و بسیار تهاجمی) طبقه بندی شود ، اگرچه قسمت پایین دامنه اغلب استفاده نمی شود.
بیشترین گرید گلیسون که برای ارزیابی نمونه های بیوپسی پروستات استفاده می شود از 6 تا 10 است. نمره 6 نشان دهنده سرطان پروستات با گرید پایین است. نمره 7 نشانگر سرطان پروستات با گرید متوسط است. نمرات 8 تا 10 نشان دهنده سرطان های گرید بالا است.
علاوه بر این ، آزمایش ژنومی به طور فزاینده ای برای ارزیابی دقیق تر خطر و تشخیص سرطان پروستات تهاجمی استفاده می شود.
تعیین میزان گسترش سرطان
به محض تشخیص سرطان پروستات ، پزشک برای تعیین میزان (مرحله) سرطان تلاش می کند. اگر پزشک شما احتمال دهد سرطان تان فراتر از پروستات گسترش یافته است ، ممکن است یک یا چند آزمایش تصویربرداری زیر را توصیه کند:
- اسکن استخوان
- سونوگرافی
- اسکن توموگرافی رایانه ای یا سی تی اسکن (CT)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا ام آر آی (MRI)
- اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون یا پت اسکن (PET)
هر فردی نباید هر آزمایشی را بدهد. پزشک به شما کمک می کند تا مشخص شود کدام آزمایش ها برای موارد خاص شما بهتر است.
پزشک تان از اطلاعات این آزمایشات برای تعیین مرحله سرطان استفاده می کند. مراحل سرطان پروستات با اعداد رومی از I تا IV (یک تا چهار) نشان داده می شود. پایین ترین مرحله نشان می دهد که سرطان تنها محدود به پروستات است. در مرحله چهارم ، سرطان فراتر از پروستات رشد کرده و ممکن است به مناطق دیگر بدن گسترش یابد.
سیستم مرحله بندی سرطان همچنان در حال پیشرفت است و هرچه پزشکان در تشخیص و درمان سرطان پیشرفت می کنند ، پیچیده تر می شود. پزشک شما با کمک تعیین مرحله سرطان ، روش های درمانی مناسب را برای تان انتخاب می کند.
