درک مبانی سرطان رحم (سرطان آندومتر)
سرطان می تواند رحم ، اندام توخالی و گلابی شکلی که جنین در آن رشد می کند را تحت تأثیر قرار دهد. رحم با یک بافت مخصوص به نام آندومتر پوشیده شده است. وقتی سرطان در این پوشش رشد می کند ، به آن سرطان رحم یا سرطان آندومتر گفته می شود. بیشتر سرطان های رحم ، در واقع سرطان آندومتر است.
در صورت عدم درمان ، سرطان آندومتر می تواند به مثانه یا رکتوم گسترش پیدا کند ، یا می تواند واژن ، لوله های فالوپ ، تخمدان ها و اندام های دورتر را نیز درگیر کند. خوشبختانه ، سرطان در رحم به آرامی رشد می کند و با معاینات منظم ، معمولاً قبل از گسترش ، کشف می شود.
سرطان رحم چیست ؟
عوامل خطر یا علت سرطان رحم چیست؟
سرطان آندومتر در زنان معمولاً قبل از یائسگی اتفاق نمی افتد. بیش از 95٪ از این سرطان در زنان بالای 40 سال اتفاق می افتد. زنانی که در دوران قبل از یائسگی به سر می برند، در موارد زیر، خطر بالا برای ابتلا به سرطان آندومتر دارند:
- شروع قاعدگی در سن کم
- یائسگی دیررس
- چاقی
- ابتلا به دیابت یا فشار خون بالا
- داشتن فرزندان کم یا نداشتن فرزند
- سابقه ناباروری ، پریود های نامنظم یا وجود سلول های غیر طبیعی در آندومتر (به نام هیپرپلازی آندومتر)
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان آندومتر، روده بزرگ یا سرطان پستان
زنانی که تنها با هورمون استروژن ، درمان جایگزینی هورمون می شوند ، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان آندومتر در آنها وجود دارد. بنابراین زنانی که هیسترکتومی انجام نداده اند ، نباید تحت درمان با هورمون استروژن قرار بگیرند.
تومورهای نادر تخمدان می تواند استروژن تولید کرده و احتمال ابتلای زنان به سرطان آندومتر را افزایش دهد.
رژیم های غذایی پرچرب ، به ویژه آن هایی که حاوی گوشت قرمز هستند ، می توانند خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان آندومتر و روده بزرگ را افزایش دهند.
پیشگیری از سرطان رحم | برای جلوگیری از سرطان رحم چی بخوریم
از ابتلا به این سرطان نمی توان جلوگیری کرد. هیچ رژیم غذایی خاصی هم وجود ندارد. اما موارد خاصی وجود دارد که یک زن می تواند برای کاهش این خطر انجام دهد.
استفاده از قرص های ضد بارداری این خطر را کاهش می دهد ، اما ابتدا با پزشک خود در مورد جوانب مثبت و منفی مصرف آن ها مشورت کنید. سالم و سلامت بودن ، تغذیه خوب و داشتن وزن ایده آل نیز می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم کمک کند.
علائم سرطان رحم چیست و از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم ؟
برخی از زنان مبتلا به سرطان آندومتر تا زمانی که بیماری در اندام های دیگر گسترش پیدا نکرده باشد ، هیچ علامتی را تجربه نمی کنند. با این حال سرطان آندومتر معمولاً از طریق ظهور علائمی مانند خونریزی واژینال تشخیص داده می شود. علائم سرطان رحم در دختر ها یا زنان بالغ عبارتند از:
- خونریزی یا ترشحات غیر طبیعی واژن که از هر 10 زن مبتلا به این سرطان در 9 نفر رخ می دهد. در دوران قبل از یائسگی ، این به معنای قاعدگی های غیر عادی ، نامنظم و سنگین یا خونریزی بین دوره ها است. پس از ورود به دوران یائسگی ، این به معنای هرگونه خونریزی واژینال است ، مگر این که فرد در درمان جایگزینی هورمون (HRT) قرار داشته باشد. حتی در این صورت نیز درمان جایگزینی هورمون می تواند منجر به خونریزی واژینال در زنان یائسه شود که اولین مشاهده هر گونه خونریزی از این دست باید توسط پزشک معاینه شود تا اطمینان حاصل شود که این وضعیت ناشی از سرطان آندومتر نیست. با این حال ، تنها 15٪ از زنان مبتلا به خونریزی در دوران یائسگی ، مبتلا به سرطان آندومتر هستند.
- ترشحات واژینالی که ممکن است از طیف صورتی و آبکی تا غلیظ ، قهوه ای و بد بو متغیر باشد.
- ادرار دشوار یا دردناک.
- بزرگ شدن رحم که هنگام معاینه لگن قابل تشخیص است.
- درد حین مقاربت.
- کاهش وزن غیر منتظره.
- ضعف و درد در زیر شکم ، کمر یا پاها. این اتفاق زمانی می افتد که سرطان به اندام های دیگر سرایت کرده باشد.
علائم سرطان رحم در زنان یائسه
در موارد زیر با پزشک خود در مورد سرطان مشورت کنید:
چنانچه خونریزی یا ترشحات غیر طبیعی واژن را تجربه می کنید. خونریزی غیرطبیعی ، هرچند که گاهی اوقات نشانه پری منوپوز (قبل از یائسگی) است ، اما باید فوراً مورد توجه پزشکی قرار گیرد. سرطان آندومتر معمولاً قبل از یائسگی رخ نمی دهد ، اما می تواند در زمان شروع یائسگی و در طی دوره یائسگی ظاهر شود.
درمان سرطان رحم | آیا سرطان رحم درمان دارد ؟
اگر زنی علائم سرطان آندومتر داشته باشد ، پزشک وی را معاینه می کند و احتمالاً دستور آزمایش خون و ادرار می دهد.
سایر آزمایشات ممکن عبارت باشند از:
- معاینه لگن و پاپ اسمیر که از آن برای تشخیص سرطان دهانه رحم استفاده می شود؛ اما همچنین می توانند قبل از بروز علائم تعداد کمی از سرطان های آندومتر را نیز پیدا کنند.
- سونوگرافی ترانس واژینال ، که در آن پزشک یک ابزار مخصوص را داخل واژن وارد می کند. این ابزار امواج صوتی با فرکانس بالا را در رحم مورد هدف قرار می دهد. توسط این دستگاه یک تصویر تولید می شود. در عکس سونوگرافی سرطان رحم اگر آندومتر خیلی ضخیم یا نامنظم به نظر برسد ، پزشک می تواند بیوپسی آندومتر و یا کورتاژ (D&C) جهت بررسی میکروسکوپی در اتاق عمل انجام دهد.
آزمایش قطعی ، بیوپسی (برداشتن نمونه بافتی از رحم و آزمایش بر روی آن) است. اگر بیوپسی تشخیص را تأیید کند ، پزشک دستور آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI را نیز می دهد. آزمایش خون برای CA-125 ، نشانگری است که در هر دو سرطان تخمدان و آندومتر دیده می شود.
درمان قطعی سرطان رحم چیست؟
جراحی یک درمان استاندارد برای سرطانی به شمار می رود که گسترش نیافته باشد. همچنین برای پیشگیری از سرطان در زنان در معرض خطر ابتلا به این بیماری نیز مؤثر است. موفق ترین درمان برای سرطان زودرس، هیسترکتومی کل با سالپینگو-اوفورکتومی دو طرفه است که در آن رحم ، دهانه رحم ، تخمدان ها و لوله های فالوپ همگی برداشته می شوند. علاوه بر این ، هر غده لنفاوی مشکوک و سایر بافت ها و اندام ها نیز بیوپسی شده و ممکن است برداشته شوند. این جراحی به احتمال زیاد مانع از بازگشت مجدد سرطان می شود.
اگر سرطان در خارج از رحم گسترش یافته باشد ، پس از عمل جراحی بیمار پرتو درمانی می شود که اغلب در ترکیب با شیمی درمانی ، سلول های سرطانی باقی مانده را از بین می برد. برخی از پزشکان همچنین هنگامی که تومور بزرگ شده اما در خارج از رحم گسترش نیافته است نیز پرتودرمانی را توصیه می کنند.
بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته آندومتر معمولاً برای کاهش سرعت روند سرطان ، هورمون درمانی (معمولاً پروژسترون) دریافت می کنند. شیمی درمانی یا پرتو درمانی نیز ممکن است برای کاهش اندازه و تعداد تومورها صورت گیرد. همه اینها می توانند عمر بیمار را طولانی تر و علائم را تسکین دهند. چنانچه درمان قادر باشد با موفقیت تومورهای دوردست را از بین ببرد و سرطان باقیمانده به رحم ، دهانه رحم ، تخمدان ها و لوله های فالوپ محدود شود نیز ممکن است عمل جراحی انجام شود.
بیماران در طول بهبودی، تا چندین سال به صورت ماهیانه برای معاینه مراجعه می کنند. اگر سرطان برگردد ، معمولاً طی سه سال اتفاق می افتد. سرطان آندومتر در مراحل اولیه ممکن است با اشعه تهاجمی ، شیمی درمانی یا جراحی های بیشتری درمان شود.
برای مقابله با مشکلات عاطفی افراد مبتلا به سرطان (چه سرطان رحم بدخیم و چه سرطان رحم خوش خیم )، می توان عضویت در یک گروه پشتیبانی را در نظر گرفت. مشاوره به ویژه برای زنان قبل از یائسگی که پس از هیسترکتومی دچار افسردگی می شوند ، بسیار مفید خواهد بود.
طول عمر بیماران سرطان رحم
برای کسب اطلاع دقیق درباره این که طول عمر بیماران سرطان آندومتر یا رفع سوالاتی که در ذهن دارید، مانند این که ” آیا سرطان رحم کشنده است “، ” آیا سرطان رحم واگیردار است “، یا ” آیا سرطان رحم باعث مرگ میشود ” لطفا مقاله زیر را نیز مطالعه فرمایید:
تشخیص سرطان سرحم
شناخت علائم سرطان رحم می تواند هشداری برای مراجعه به موقع به پزشک باشد تا هرچه سریعتر فرآیند درمان آغاز شود. به یاد داشته باشید که هرچه درمان سرطان رحم زودتر و در مراحل اولیه آغاز شود شانس درمان بالاتر می رود و احتمال بروز عوارض و خطرات کمتر می شود.
اما تشخیص سرطان رحم به عهده پزشک خواهد بود. تنها با قضاوت از روی علائم نمی توان تشخیص سرطان رحم داد. چراکه بسیاری از علامت های این سرطان می توانند ناشی از مشکلات و بیماری های غیرسرطانی دیگر باشند. بنابراین پزشک متخصص به آزمایشات دقیق نیاز دارد تا بتواند به دقتT وجود سرطان رحم را تعیین کند.
این آزمایش ها علاوه وجود سرطان، شخصیت یا ویژگی ها، مرحله رشد و گسترش و شرایط آن را تعیین می کنند. رایج ترین آزمایشات برای تشخیص سرطان رحم عبارتند از:
سونوگرافی ترنس واژینال یا TVU
سونوگرافیT همانطور که مطلع هستید یک آزمایش تصویربرداری است. معمولا اولین آزمایشی که پزشکان برای تشخیص سرطان از آن استفاده می کنند آزمایش تصویربرداری است. در مورد سرطان رحم، بیماران به احتمال زیاد ابتدا باید سونوگرافی ترنس واژینال انجام دهند. در این نوع خاص از سونوگرافی از یک اسکنر میله ای کوچک برای تصویربرداری داخلی از اندام رحم استفاده می شود، به این صورت که مستقیما داخل واژن قرار می گیرد تا بتواند تصویر دقیقی ارائه دهد.
سونوگرافی ترنس واژینال یا به اختصار TVU تغییرات صخامت لایه محافظ رحم یا اندومتر را بررسی می کند. این تغییرات می توانند در اثر وجود سلول ها یا توده های سرطانی در این ناحیه به وجود آمده باشند. همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم، بیشتر موارد سرطان رحم در ناحیه اندومتر ایجاد می شوند.
آزمایش خون
در بیشتر موارد انجام یک تست یا آزمایش خون ساده نیز می تواند در تشخیص سرطان رحم موثر باشد. سلول های سرطانی معمولا رفتارها و ویژگی منحصر به فرد و متفاوتی (از نظر شیمیایی) با سلول های خونی عادی دارند که با آزمایش خون نمونه برداری شده در آزمایشگاه قابل تشخیص هستند.
اما با این وجود هنوز هم آزمایش خون روش دقیقی برای تشخیص صحیح سرطان نیست. چراکه هم درصد اشتباهاتش به نسبت بالا است، و هم اینکه این رفتارها ممکن است ناشی از سلول های سرطانی نباشند.
بیوپسی یا نمونه برداری از رحم
نمونه برداری از رحم یا بیوپسی آندومتر راهی است که پزشکتان می تواند مشکلات رحم شما را بررسی کند. رحم، عضو گلابی شکل است که در قسمت زیر شکم شما قرار گرفته و جنین را در دوران بارداری نگه می دارد.
نمونه برداری از رحم تنها چند دقیقه طول می کشد و اغلب در مطب پزشک تان انجام می شود. این عمل بسیار ایمن و بیخطر است.
چه کسی بیوپسی را انجام می دهد؟
اگر آزمایش پاپ اسمیر تان نشان دهد که سلول های “پیش سرطانی” در رحم دارید، پزشک تان ممکن است نمونه برداری یا بیوپسی انجام دهد. در صورت بروز هر یک از این علائم زیر، وی می تواند بیوپسی را پیشنهاد کند:
- قاعدگی های سنگین یا طولانی
- دوره قاعدگی هایی که هر ماه در زمان نامنظمی شکل می گیرند
- پریود نشدن
- خونریزی پس از یائسگی
- خونریزی پس از مصرف داروی سرطان پستان به نام تاموکسیفن
ضخیم شدن آندومتر یا لایه مخاطی رحم
بیوپسی آندومتر نمی تواند هیچ یک از این علائم را برطرف یا متوقف کند. اما می تواند به پزشک شما کمک کند تا متوجه شود چه اتفاقی در رحم تان در حال رخ دادن است.
در طول بیوپسی چه اتفاقی می افتد؟
بیشتر اوقات ، می توانید این آزمایش را در مطب پزشک خود انجام دهید. شما به بیهوشی احتیاج نخواهید داشت ، اما پزشک ممکن است به شما توصیه کند 30 دقیقه قبل از مراجعه مسکن بدون نسخه مصرف کنید.
این عمل معمولاً 10 تا 15 دقیقه طول می کشد.
دقیقاً مانند تست پاپ اسمیر ، روی تخت معاینه قرار خواهید گرفت. پزشک تان وسیله ای به نام اسپکولوم را وارد واژن شما می کند. این باعث می شود که در طول عمل، واژن باز باشد.
بعد از تمیز کردن دهانه رحم ، پزشک تان ناحیه را بی حس می کند. او می تواند این کار را با اسپری مخصوص یا با تزریق دارو انجام دهد.
در مرحله بعدی ، او یک ابزار بسیار نازک و انعطاف پذیر را وارد می کند تا به آرامی نمونه ای از بافت را از جداره رحم (آندومتریوم) خارج کند. سپس این نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود ، بنابراین می توان زیر میکروسکوپ آن را از حیث سلول های غیر طبیعی مانند سرطان بررسی و آزمایش کرد.
خطرات بیوپسی
با وجودی که بیوپسی آندومتر بی خطر است ، اما احتمال خونریزی و عفونت در آن وجود دارد. دیواره رحم شما نیز ممکن است توسط وسایلی که در حین بیوپسی مورد استفاده قرار می گیرد ، خراش یا آسیب ببینند ، اما این بسیار نادر است.
چنانچه فکر می کنید ممکن است باردار باشید ، حتما قبل از موعد بیوپسی به پزشک خود اطلاع دهید. بیوپسی می تواند باعث سقوط جنین شود.
بعد از بیوپسی
بسیار متداول است که بعد از این نوع بیوپسی ، یک لکه بینی خفیف مشاهده شود. همچنین ممکن است دچار درد و گرفتگی شدید شوید. در این صورت ، از پزشک خود بپرسید که چه داروهای مسکنی برای شما بی خطر هستند. برخی از داروها مانند آسپرین می توانند منجر به خونریزی بیشتر در شما شوند.
شما می توانید به محض احساس توانایی خود به روال عادی زندگی خود برگردید ، اما رابطه جنسی را تا زمانی که همه خونریزی تان متوقف نشده است ، کنار بگذارید.
نتایج بیوپسی
حدود یک هفته بعد، نتایج آزمایشگاه آماده می شود. دلایل احتمالی خونریزی غیر طبیعی شما می تواند به شرح زیر باشد:
- پولیپ یا فیبروم (رشد توده های کوچک یا بزرگ در رحم شما)
- عفونت رحم مانند آندومتریت
- سرطان در رحم
پزشک معالج با شما نتیجه نهایی را اتخاذ خواهد کرد. بر اساس آنچه برای پزشک مشخص می شود ، چنانچه به درمان خاصی نیاز داشته باشید ، آن را برای تان شرح می دهد.
همچنین این احتمال نیز وجود دارد که جواب بیوپسی شما بی نتیجه باشد. این بدان معناست که مشخص نیست سلول های سرطانی در رحم شما وجود دارد یا خیر. در این صورت ، ممکن است نیاز به انجام یک فرایند پزشکی دیگر به نام اتساع و کورتاژ (D&C) داشته باشید. در طی اتساع و کورتاژ ، پزشک جهت آزمایش در آزمایشگاه، نمونه بزرگ تری از بافت قسمت داخلی رحم را جدا می کند.
بیوپسی های آندومتر بی نقص و اشکال نیستند. از آنجا که نمونه بافت تصادفی برداشته می شود ، بعضی اوقات می توانند بافت پیش سرطانی یا سرطانی را از دست بدهند. چنانچه علائمی که در ابتدای این مطلب یاد شد از بین نرفت ، به پزشک خود اطلاع دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت تان ممکن است به نوع دیگری از آزمایشات تشخیصی نیاز داشته باشید.
آزمایشات تکمیلی
جدای از تشخیص وجود سرطان، همانطور که اشاره کردیم بررسی ویژگی های سرطان نیز برای تعیین یک برنامه درمانی مناسب و کارآمد ضروری هستند. با انجام این آزمایشات پزشک می تواند شرایط سرطان، مرحله رشد و گسترش آن، بزرگی و اندازه تومور ها و غیره را مورد بررسی قرار دهد. این آزمایشات تکمیلی، بسته به شرایط بیمار اغلب شامل یک یا چند مورد از موارد زیر هستند:
- تصویر برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس : این آزمایش روشن می کند که آیا سلول های سرطانی تا ناحیه ریه ها گسترش پیدا کرده اند یا نه.
- MRI : ام آر آی یک آزمایش تصویربردای با استفاده از امواج مغناطیسی است که می تواند نشان دهد سلول های سرطان تا کجا رشد و گسترش پیدا کرده اند.
- آزمایش خون تکمیلی : این آزمایش خون برای بررسی وضعیت سلامتی عمومی بدن بیمار انجام می شود تا پزشکان بدانند که از کدام روش های درمانی می توانند برای او استفاده کنند.
بهترین دکتر سرطان رحم در تهران | دکتر انکولوژی خوب در تهران
جهت برقراری ارتباط با بهترین دکتر سرطان رحم در تهران لطفا کلیک کنید.
برای تان سلامت و تندرستی آرزومندیم.
تحقیق و ترجمه: مینو زرفش
منابع:
https://www.webmd.com/women/endometriosis/what-is-an-endometrial-biopsy#1
https://www.webmd.com/cancer/understanding-endometrial-cancer-treatment#1
https://www.webmd.com/cancer/understanding-endometrial-cancer-symptoms
https://www.webmd.com/cancer/understanding-endometrial-cancer-basics
