داروهای درمان هدفمند عوارض جانبی متفاوتی نسبت به شیمیدرمانی استاندارد یا سنتی دارند. برخی از داروهای هدفمند عوارض جانبی بسیار کمی دارند و برخی دیگر میتوانند مشکلات بیشتر یا جدیتری ایجاد کنند. انواع مختلفی از داروهای هدفمند وجود دارد و عوارض جانبی آنها تا حد زیادی به نوع داروی تجویز شده و آنچه که هدف قرار میدهد بستگی دارد.
گروه پزشکان بهایند، اولین مرکز هوشمند فوق تخصصی پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان (اولین مرکز تخصصی درمان هدفمند و ایمنی درمانی)
ارتباط مستقیم با مرکز:
در مورد عوارض جانبی چه چیزهایی باید بدانم؟
همه افراد همه عوارض جانبی را تجربه نمیکنند و برخی افراد عوارض جانبی کمی دارند یا هیچ عارضهای ندارند.
شدت عوارض جانبی میتواند از دارویی به داروی دیگر و از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. حتماً با تیم مراقبتهای سرطانی خود در مورد اینکه کدام عوارض جانبی در درمان شما شایعتر است، چه مدت ممکن است طول بکشد، چقدر ممکن است شدید باشد و چه زمانی باید با مطب پزشک تماس بگیرید، صحبت کنید. پزشک شما ممکن است دستورالعملهایی برای پیگیری یا داروهایی برای کمک به پیشگیری از برخی عوارض جانبی قبل از وقوع آنها به شما ارائه دهد.
عوارض جانبی نادر و غیرمعمول ممکن است با برخی از این داروها رخ دهد و برخی از آنها میتوانند جدی باشند. تمام تغییرات و عوارض جانبی را در اسرع وقت به تیم مراقبتهای سرطانی خود گزارش دهید.
عوارض جانبی چه مدت طول میکشد؟
بیشتر عوارض جانبی با گذشت زمان پس از پایان درمان و بهبود سلولهای سالم از بین میروند. مدت زمانی که طول میکشد تا برخی از عوارض جانبی برطرف شوند، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله سلامت عمومی شما و داروهایی که به شما داده شده است.
از آنجایی که بسیاری از داروهای هدفمند هنوز کاملاً جدید هستند، دشوار است که بگوییم چه مدت میتوانید انتظار داشته باشید که عوارض جانبی ادامه داشته باشد. ما میدانیم که برخی از عوارض جانبی داروهای شیمیدرمانی استاندارد یا سنتی میتوانند مادام العمر باشند، مانند زمانی که دارو باعث آسیب طولانی مدت به قلب، ریهها، کلیهها یا اندامهای تولید مثل میشود. در بسیاری از موارد، ما هنوز نمیدانیم که آیا داروهای درمان هدفمند باعث این نوع تغییرات طولانی مدت میشوند یا خیر.
مشکلات پوستی
بسیاری از داروهای درمان هدفمند باعث ایجاد بثورات پوستی یا سایر تغییرات پوستی میشوند. این مشکلات پوستی معمولاً به آرامی در طی چند روز تا چند هفته پس از شروع درمان ایجاد میشوند. آنها نشانهای از حساسیت دارویی نیستند.
در مقابل، واکنشهای آلرژیک متفاوت هستند زیرا معمولاً به طور ناگهانی، معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف دارو شروع میشوند. آنها ممکن است شامل کهیر (برجستگیهای پوستی که اغلب در عرض یک روز یا بیشتر از بین میروند) و خارش شدید باشند. یک واکنش آلرژیک اغلب شامل علائم جدی دیگری مانند مشکل در تنفس، سرگیجه، تنگی گلو یا قفسه سینه یا تورم لبها یا زبان است. اگر این نوع علائم را دارید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
چرا تغییرات پوستی رخ میدهد؟
تغییرات پوستی ناشی از نحوه عملکرد برخی از داروهای درمان هدفمند است. به عنوان مثال، برخی از داروهای هدفمند به پروتئین گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی (EGFR) حمله میکنند که به سلولهای سرطانی میگوید رشد و تقسیم شوند. به اینها مهارکنندههای EGFR گفته میشود و نمونههایی از آنها cetuximab (Erbitux)، panitumumab (Vectibix) و erlotinib (Tarceva) هستند. مشکل این است که سلولهای طبیعی پوست نیز EGFR زیادی دارند، بنابراین داروهایی که EGFR را هدف قرار میدهند یا مسدود میکنند نیز میتوانند بر سلولهای پوست تأثیر بگذارند. آنها سیگنال رشد طبیعی سلولهای پوست را خاموش میکنند و حفظ رطوبت را برای آنها دشوارتر میکنند.
داروهایی به نام مهارکنندههای رگ زایی (angiogenesis inhibitors) اغلب پروتئینهای فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) را هدف قرار میدهند. Bevacizumab (Avastin) یکی از این داروهاست. پروتئینهای VEGF به تومورها کمک میکنند تا خون رسانی را ایجاد و حفظ کنند، اما به نظر میرسد که برای رگهای خونی بسیار کوچک در دستها و پاها نیز مهم هستند. مسدود کردن این پروتئینها منجر به آسیب در این رگهای خونی کوچک میشود که میتواند باعث سندرم دست و پا (که بعداً توضیح داده شد) شود.
به چه نوع تغییرات پوستی درمان هدفمند باید توجه کنم؟
- تغییرات در احساس پوست شما: ممکن است پوست شما قبل از اینکه قرمزی یا بثورات ظاهر شود، شروع به احساس آفتاب سوختگی کند. حتی اگر ظاهری متفاوت نداشته باشد، این احساس میتواند آزاردهنده باشد. ممکن است این تغییر را در اوایل هفته اول درمان روی صورت خود مشاهده کنید.
- حساسیت به نور (Photosensitivity): پوست شما در طول درمان به احتمال زیاد نسبت به نور بسیار حساستر میشود و به راحتی توسط اشعه ماوراء بنفش آسیب میبیند. حتی پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب بسیار کم یا قرار گرفتن در معرض آفتاب که از پنجرهها میآید، ممکن است به راحتی بسوزد و تاول بزند.
- کهیر: این شایعترین تغییر پوستی ناشی از داروهای هدفمند است. خطر ابتلا به بثورات(کهیر) و شدت آن به نوع و دوز داروی هدفمند بستگی دارد. در اکثر افراد، بثورات خفیف است. اغلب شبیه آکنه به نظر میرسد و روی پوست سر، صورت، گردن، قفسه سینه و قسمت بالایی پشت ظاهر میشود. در موارد شدید میتواند سایر قسمتهای بدن را تحت تأثیر قرار دهد. بثورات اغلب به صورت قرمزی و تورم پوست شروع میشود. اغلب در چند هفته اول درمان بدتر است. حدود یک ماه پس از درمان، پوست معمولاً پوسته پوسته میشود و بسیار خشک و قرمز میشود. در هفتههای بعد، لکههای قرمز گرد، صاف یا برجسته و جوشهایی با چرک در مرکز اغلب ظاهر میشوند. در برخی افراد این میتواند منجر به عفونتهای پوستی شود. بثورات میتوانند خارش، سوزش یا گزش داشته باشند و ممکن است دردناک باشند. ممکن است در طول بقیه درمان به خودی خود بهبود یابد یا تقریباً ثابت بماند، اما باید حدود یک ماه پس از قطع درمان به طور کامل از بین برود. بثورات میتوانند بسیار ناراحت کننده باشند و باعث شوند فرد در اطراف دیگران احساس خجالت کند. برخی از داروها وجود دارند که پزشک شما میتواند در حین بثورات پوستی برای شما تجویز کند تا احساس بهتری داشته باشید. پیشگیری و درمان بثورات بعداً مورد بحث قرار گرفته است.
- خشکی پوست: این برای بسیاری از داروهای درمان هدفمند بسیار رایج است. میتواند در چند هفته اول شروع شود، اما تقریباً همه افرادی که تحت درمان هدفمند قرار میگیرند پس از 6 ماه درمان دچار خشکی پوست میشوند. پوست میتواند بسیار خشک، شکننده، خارش دار و پوسته پوسته شود و حتی ممکن است ترک بخورد – به خصوص در دستها و پاها. ترک خوردگی میتواند به خودی خود اتفاق بیفتد، اما زمانی که بثورات نیز وجود داشته باشد، بدتر میشود.
- خارش: بسیاری از تغییرات پوستی، مانند بثورات یا خشکی، میتوانند باعث خارش شوند.
- کوتیکولهای قرمز و دردناک (ناحیه اطراف ناخنها): برخی از داروهای هدفمند میتوانند باعث ایجاد زخمهای متورم، قرمز و دردناک در اطراف ناخنهای دست و پا شوند. (این میتواند بسیار شبیه عفونت یا ناخن فرورفته باشد.) این اغلب برای انگشتان شست پا و انگشتان شست دست اتفاق میافتد. این زخمها ممکن است عفونی شوند. ناخنها نیز ممکن است شکننده شوند و کندتر رشد کنند.
- سندرم دست و پا: سندرم دست و پا (HFS) با بسیاری از داروهای درمان سرطان، از جمله برخی از درمانهای هدفمند مرتبط است. علت این سندرم به طور قطع مشخص نیست. ممکن است به آسیب به رگهای خونی کوچک در دستها و پاها یا به خود داروها که از رگهای خونی نشت میکنند و باعث آسیب میشوند، مربوط باشد. HFS معمولاً در دو تا شش هفته اول درمان شروع میشود. حساسیت دردناک، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در دستها و پاها اولین علائم HFS هستند. سپس کف دستها و کف پاها قرمز و متورم میشوند. قرمزی بسیار شبیه آفتاب سوختگی است و ممکن است تاول بزند. در موارد شدید، تاولها میتوانند باز شوند و به زخم تبدیل شوند. پوست آسیب دیده نیز میتواند خشک، پوسته پوسته و ترک خورده شود. HFS میتواند دردناک باشد و میتواند بر توانایی شما در راه رفتن و انجام فعالیتهای عادی شما تأثیر بگذارد. اگر شدید شود، ممکن است به داروهای مسکن نیاز باشد. در صورت داشتن علائم HFS، حتی اگر خفیف باشند، به پزشک خود اطلاع دهید. درمان زودهنگام HFS میتواند به جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کند. مانند سایر تغییرات پوستی، قابل درمان است و کارهایی وجود دارد که میتوانید برای جلوگیری از آن انجام دهید.
- تغییرات در رشد مو: برخی از داروهای هدفمند میتوانند باعث نازک، خشک و شکننده شدن موهای سر یا حتی مجعد شدن آنها شوند. استفاده طولانی مدت ممکن است منجر به طاسی یا ریزش کامل موهای سر شود. موهای صورت ممکن است سریعتر از حد معمول رشد کنند، از جمله ابروها و مژههای بلندتر، ضخیمتر و مجعد که ممکن است نیاز به کوتاه شدن داشته باشند. اما در برخی از مردان، رشد موهای صورت کند میشود. ابروها نیز ممکن است نازک شوند. این تغییرات معمولاً بلافاصله اتفاق نمیافتند، اما ممکن است بعداً با ادامه درمان متوجه آنها شوید. برخی از افراد متوجه زخمهایی روی پوست سر و سایر نواحی مودار خود میشوند. جای زخمهای ناشی از این زخمها ممکن است مانع از رشد مجدد موهای شما پس از درمان شود.
- تغییرات در رنگ مو یا پوست: برخی از داروهای هدفمند میتوانند در طول درمان پوست یا مو را به رنگ زرد درآورند. در تعداد کمی از افراد، مو و یا پوست تیرهتر میشود. این تمایل دارد پس از پایان درمان از بین برود.
- تغییرات در داخل و اطراف چشمها: چشمها ممکن است بسوزند و خشک یا قرمز شوند. در برخی افراد، پلکها قرمز، حساس و متورم میشوند و مژهها ممکن است پوسته پوسته شوند. گاهی اوقات پلکها ممکن است به سمت داخل یا خارج بچرخند. پلکهای تغییر شکل یافته یا خشکی طولانی مدت میتواند به قسمت بیرونی چشم (قرنیه) آسیب برساند. برای مدیریت این تغییرات برای جلوگیری از آسیب، درد یا عفونت با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید.
آیا میتوان از تغییرات پوستی درمان هدفمند جلوگیری کرد؟
کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کمک به پیشگیری از تغییرات پوستی یا حداقل تلاش برای کنترل آنها انجام دهید. پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که به محض شروع درمان هدفمند قبل از اینکه مشکلات پوستی داشته باشید این کارها را شروع کنید.
شروع مراقبت خوب از پوست قبل از اینکه عوارض جانبی داشته باشید ممکن است به به حداقل رساندن مشکلات کمک کند. ممکن است از شما خواسته شود:
- از صابونها، شویندههای بدن و شامپوهای بسیار ملایم که حاوی الکل، عطر یا رنگ نیستند استفاده کنید.
- به جای دوش گرفتن، حمام کنید و محصولات حمام جو دوسر را برای تسکین پوست خود امتحان کنید.
- با آب خنک یا ولرم (به جای داغ) حمام کنید. و از مکانهای گرم و مرطوب اجتناب کنید.
- حداقل دو بار در روز پوست خود را با یک کرم مرطوب کننده غلیظ که حاوی الکل، عطر یا رنگ نیست، مرطوب کنید. بهترین زمان برای انجام این کار بلافاصله پس از حمام کردن است، در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است.
- لباسهای گشاد و نرم بپوشید.
- ناخنها را کوتاه نگه دارید.
- از مواد شوینده لباسشویی و نرم کنندههای پارچه بدون عطرهای قوی استفاده کنید.
- تا حد امکان از آفتاب دوری کنید، زیرا به نظر میرسد نور خورشید باعث ایجاد و/یا بدتر شدن بثورات در برخی افراد میشود. اگر در طول روز بیرون هستید، کلاه و لباسهای آستین بلند بپوشید. حداقل 1 ساعت قبل از بیرون رفتن از ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل 30 و اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم استفاده کنید. در نزدیکی پنجرهها نیز مراقب باشید.
- از داروهای آکنه استفاده نکنید. اگرچه بثورات ممکن است شبیه آکنه به نظر برسند، اما داروهای آکنه موثر نیستند. آنها حتی میتوانند آن را خشک کنند و آن را بدتر کنند.
اگر کف پاهایتان حساس است، از کفیهای ژلهای کفش استفاده کنید. - کفشهایی بپوشید که اندازه باشند و خیلی تنگ نباشند. اگر کفشهایی دارید که برای حجم اضافی به اندازه کافی بزرگ هستند، جورابهای ضخیم و نرم ممکن است کمک کنند.
از پزشک یا پرستار خود بپرسید که آیا کارهای دیگری وجود دارد که میتوانید برای کاهش احتمال مشکلات پوستی انجام دهید.
اگر تغییرات پوستی بعد درمان هدفمند داشته باشم چه باید بکنم؟
اگر متوجه هرگونه بثورات یا تغییرات پوستی شدید، بسیار مهم است که فوراً به پزشک از سرطان خود اطلاع دهید. در صورت عدم درمان، بثورات میتوانند بدتر شوند و منجر به عفونت شوند، که ممکن است منجر به تاخیر یا حتی توقف درمان شود.
بدون مشورت با پزشک، پوست خود را با داروهای بدون نسخه درمان نکنید یا مصرف داروی هدفمند خود را قطع نکنید. پزشک شما ممکن است برای درمان پوست، کرم پوست یا دارویی برای مصرف خوراکی به شما بدهد.
حتماً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید که آیا:
- احساس سوزش، قرمزی یا بثورات را مشاهده میکنید. کرمهایی وجود دارد که میتوانید برای جلوگیری از بدتر شدن آن استفاده کنید.
- پوست شما خشک، پوسته پوسته یا ترک خورده است. کرم مرطوب کننده ممکن است به این امر کمک کند.
- پوست شما خارش دارد. کرمها و ژلهایی وجود دارد که میتوانید برای تسکین خارش استفاده کنید. همچنین برخی از داروها وجود دارند که میتوانید برای جلوگیری از خارش به صورت خوراکی مصرف کنید.
- ناحیه اطراف ناخنهای دست یا پا دردناک یا قرمز میشود. کرمها و خیساندن میتوانند به این امر کمک کنند. اما شما و تیم مراقبت از سرطان شما باید مراقب تغییراتی باشید که میتواند نشانه عفونت باشد، که باید به سرعت درمان شود.
- چشمهای شما بسیار خشک، قرمز یا حساس است، یا اگر متوجه شدید که مژهها به سمت داخل به سمت کره چشم رشد میکنند.
- روی پوست سر یا سایر نواحی موهایتان زخم ایجاد میشود. شما میخواهید آنها را درمان کنید تا به جلوگیری از ایجاد زخمهایی که ممکن است بعداً مانع از رشد مو شوند کمک کنید.
پزشک شما ممکن است به شما بگوید که در صورت امکان از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید خودداری کنید. حتی پس از پایان درمان، ممکن است متوجه شوید که نسبت به قبل به نور خورشید حساستر هستید.
آیا تغییرات پوستی درمان هدفمند قابل درمان است؟
اگر تغییرات پوستی دارید، پزشک شما باید مرتباً پوست شما را معاینه کند تا مشکل، بهترین اقدام و اینکه آیا درمان موثر است یا خیر را مشخص کند. در حالی که مشکل تحت کنترل است، احتمالاً به ویزیتهای اضافی پزشک نیاز خواهید داشت.
- تغییرات خفیف: بیمارانی که تغییرات پوستی خفیفی دارند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. این تغییرات شامل بثوراتی است که فقط در یک ناحیه محدود هستند، هیچ گونه ناراحتی ایجاد نمیکنند و عفونی نیستند. کرمها یا پمادهای سنگین پوست که حاوی الکل، عطر یا رنگ نیستند، گاهی اوقات میتوانند به خشکی کمک کنند. قبل از استفاده از هر چیزی روی پوست خود، حتماً با تیم مراقبت از سرطان خود صحبت کنید.
پزشک ممکن است یک کرم کورتیکواستروئید خفیف یا ژل آنتی بیوتیک برای قرار دادن روی بثورات تجویز کند.
اگر پلکهای شما پوسته پوسته یا متورم است، تمیز کردن دقیق و پارچههای تمیز، گرم و مرطوب که روی چشمان بسته شما قرار میگیرند ممکن است کمک کننده باشد.
برای مشکلات خفیف پوستی، معمولاً نیازی به تغییر دوز داروی هدفمند نیست. شما از نزدیک تحت نظر خواهید بود تا ببینید آیا بثورات بهتر میشود یا بدتر. - تغییرات متوسط: اینها شامل بثورات در ناحیه وسیعتری از بدن یا تغییرات پوستی است که باعث ناراحتی خفیف ناشی از خارش یا درد میشود، اما هیچ نشانهای از عفونت وجود ندارد. پوست ممکن است با کرم یا ژل تجویز شده درمان شود. پزشک همچنین ممکن است یک آنتی بیوتیک برای شما تجویز کند که به صورت خوراکی مصرف میکنید. قطره یا پماد ممکن است برای کمک به مشکلات چشمی تجویز شود.
دوز داروی درمان هدفمند معمولاً برای مشکلات متوسط پوستی نیازی به تغییر ندارد. با این حال، شما از نزدیک تحت نظر خواهید بود تا ببینید آیا بثورات بهتر میشود یا بدتر. - تغییرات شدید: اینها بثورات بدی هستند که قسمت زیادی از پوست را میپوشانند، باعث خارش و درد میشوند که بر کیفیت زندگی شما تأثیر میگذارد (مانند مشکلات خواب یا درد) و احتمالاً عفونی میشوند. درمان بسیار شبیه به درمانی است که برای تغییرات متوسط استفاده میشود، از جمله کرمها یا ژلها، و همچنین یک آنتی بیوتیک که به صورت خوراکی مصرف میشود. در کنار این، اغلب یک دوره قرص کورتیکواستروئید داده میشود.
دوز داروی درمان هدفمند اغلب زمانی که فرد دچار تغییرات شدید پوستی میشود، نیاز به کاهش دارد. در این مدت انتظار داشته باشید که اغلب پزشک خود را ببینید.
نکتهای در مورد کرمها و ژلهای استروئیدی پوست
استروئیدهایی که به صورت کرم، پماد یا ژل روی پوست مالیده میشوند، میتوانند به بسیاری از مشکلات پوستی کمک کنند. اما مهم است بدانید که استفاده از کرمهای استروئیدی برای مدت طولانی در واقع میتواند باعث مشکلات پوستی دیگری شود و احتمال ابتلا به عفونت پوستی را در شما افزایش دهد. به همین دلیل، فقط از کرمهای استروئیدی (حتی آنهایی که نیازی به نسخه ندارند) طبق دستور پزشک خود استفاده کنید.
سایر عوارض جانبی شایع و جدی
برخی از عوارض جانبی شایع و جدی ناشی از داروهای درمان هدفمند در اینجا فهرست شدهاند. این لیست کامل نیست، زیرا هر داروی هدفمند میتواند عوارض جانبی متفاوتی داشته باشد.
فشار خون بالا
برخی از داروهای هدفمند، به ویژه آنهایی که مهارکنندههای رگ زایی نامیده میشوند، میتوانند فشار خون شما را افزایش دهند. واقعاً کاری وجود ندارد که بتوانید برای جلوگیری از این کار انجام دهید، اما اگر دارویی مصرف میکنید که میتواند باعث این عارضه جانبی شود، پزشک شما از نزدیک فشار خون شما را کنترل میکند. برخی از افراد در طول درمان برای کاهش فشار خون خود به سطوح ایمن به دارو نیاز دارند. آنها باید تا زمانی که پزشکشان به آنها بگوید که میتوان آن را قطع کرد، از این دارو استفاده کنند.
مشکلات خونریزی یا لخته شدن خون
برخی از داروهای درمان هدفمند در رشد رگهای خونی جدید اختلال ایجاد میکنند. این میتواند منجر به مشکلاتی در کبودی و خونریزی شود. این مشکلات رایج نیستند و برای همه اتفاق نمیافتند. اما میتواند به آگاهی از آنها کمک کند زیرا هیچ راه شناخته شدهای برای جلوگیری از آنها وجود ندارد.
خونریزی، مانند خونریزی معده و روده، میتواند شدید و حتی تهدید کننده زندگی باشد. اگر خون یا مادهای شبیه تفاله قهوه استفراغ کردید، یا اگر متوجه مدفوع تیره یا سیاه یا خون قرمز روشن در مدفوع خود شدید، به پزشک خود اطلاع دهید. اینها میتوانند نشانههای خونریزی در معده یا روده باشند.
برخی از داروها همچنین میتوانند باعث لخته شدن خون در ریهها و پاها و همچنین حملات قلبی و سکته شوند. در صورت بروز مشکلاتی مانند تورم ناگهانی، درد یا حساسیت در بازو یا پا، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر درد قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی، مشکلات بینایی، ضعف، تشنج یا مشکل در صحبت کردن دارید، کمکهای اورژانسی دریافت کنید. اینها میتوانند علائم مشکلات جدی ناشی از لخته شدن خون باشند.
کند شدن بهبود زخم
با مسدود کردن رشد رگهای خونی جدید، برخی از این داروها در بهبود زخم اختلال ایجاد میکنند. این میتواند منجر به باز شدن مجدد زخمهای قدیمی (بریدگیها) و بسته نشدن زخمهای جدید شود. همچنین میتواند منجر به باز شدن سوراخها (به نام سوراخها) در معده یا روده شود. اگر در شکم خود درد یا استفراغ دارید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
از آنجایی که برخی از این داروها میتوانند بر بهبود زخم تأثیر بگذارند، معمولاً باید قبل از هر جراحی برنامه ریزی شده، از جمله اقدامات دندانپزشکی، آنها را قطع کرد. به محض اطلاع از جراحی برنامه ریزی شده یا روش دیگر، با پزشک متخصص سرطان خود صحبت کنید تا بتوانید بفهمید که چه کاری باید انجام دهید.
آسیب قلبی
برخی از داروها میتوانند به قلب آسیب برسانند، به خصوص اگر با داروهای شیمی درمانی خاصی استفاده شوند. پزشک شما ممکن است قبل از شروع درمان، عملکرد قلب شما را آزمایش کند. علائم احتمالی آسیب قلبی ممکن است شامل درد قفسه سینه، افزایش سرفه، مشکل در تنفس (به خصوص در شب)، افزایش سریع وزن، سرگیجه، غش یا تورم در مچ پا یا پاها باشد.
واکنشهای خود ایمنی
داروهای خاص درمان هدفمند اساساً با برداشتن ترمز سیستم ایمنی بدن عمل میکنند. اگر سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به قسمتهای سالم بدن کند، این میتواند منجر به عوارض جانبی جدی شود. در برخی افراد این میتواند باعث واکنشهای جدی در ریهها، رودهها، کبد، پوست، چشمها، اعصاب، غدد هورمون ساز یا سایر اندامها شود. این رایج نیست اما در برخی افراد ممکن است به اندازه کافی جدی باشد که تهدید کننده زندگی باشد.
تورم
برخی از درمانهای هدفمند باعث تورم صورت، به خصوص در اطراف چشمها میشوند. آنها همچنین میتوانند باعث تورم در پاها و پاها و همچنین دستها شوند. این معمولاً نیازی به درمان ندارد، اما در موارد شدید ممکن است از یک دیورتیک (قرص آب) استفاده شود.
سایر عوارض جانبی
سایر عوارض جانبی نیز با درمان با برخی از داروهای درمان هدفمند مرتبط است. بسیاری از این عوارض جانبی مانند عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی استاندارد هستند و عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال یا یبوست
- زخمهای دهان
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- سرفه
- احساس خستگی مداوم (خستگی)
- سردرد
- ریزش مو
- آسیب به اندامهایی مانند غده تیروئید، کبد یا کلیهها
- واکنشهای آلرژیک (هنگام دریافت داروی IV)
- افزایش خطر ابتلا به برخی عفونتها
- سرطانهای ثانویه
تیم مراقبت از سرطان شما در طول درمان از نزدیک شما را تحت نظر خواهند داشت و مرتباً شما را معاینه میکنند. عوارض جانبی میتوانند و باید در اسرع وقت درمان شوند. مهم است که هر گونه تغییر در احساستان یا هر چیزی که متوجه میشوید جدید یا غیرعادی است را به تیم مراقبت از سرطان خود اطلاع دهید. فوراً به آنها بگویید تا بتوانند هر مشکلی را درمان کنند و سعی کنند از بدتر شدن آنها جلوگیری کنند.
منبع: www.cancer.org
