اشعه درمانی چیست ؟
پرتو درمانی چیست و چگونه انجام میشود ؟
اشعه درمانی (رادیوتراپی یا پرتودرمانی نیز نامیده می شود) نوعی روش درمان سرطان است که با استفاده از مقادیر بالای اشعه ، سلول های سرطانی را از بین می برد و تومورها را کوچک می کند.
گروه پزشکان بهایند، اولین مرکز هوشمند فوق تخصصی پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان (اولین مرکز تخصصی درمان هدفمند و ایمنی درمانی)
ارتباط مستقیم با مرکز:
همانطور که از نامش پیدا است ، در اشعه درمانی از اشعه در دوزهای پایین برای دیدن داخل بدن استفاده می شود ، مانند اشعه ایکس دندان یا شکستگی استخوان.
هنگامی که پزشک تان به شما می گوید که به اشعه درمانی احتیاج دارید، ممکن است احساس نگرانی یا پریشانی کنید و این کاملا طبیعی است.
از اینرو در این مطلب به طور مفصل به تشریح مبحث اشعه درمانی پرداخته شده است که به شما کمک کند تا برای اولین جلسه پرتودرمانی آماده شوید.
اشعه درمانی مغز
پرتو درمانی چه زمانی انجام میشود ؟
اگر سرطان شما با رادیوتراپی قابل درمان باشد ، شما به یک انکولوژیست پرتوی (پزشکی که در معالجه بیماران تحت پرتودرمانی تخصص دارد) ارجاع می شوید.
انکولوژیست پرتوی شما با دکتر اصلی تان و سایر متخصصان سرطان مانند جراحان و انکولوژیست های پزشکی در تعامل خواهد بود تا درمان شما را به بهترین نحو کنترل کند. وی درباره جزئیات سرطان تان ، نقش پرتودرمانی در برنامه کلی درمانی تان و آنچه از درمان انتظار می رود را با شما در میان خواهد گذاشت.
پس از تشخیص ، شما احتمالاً با چندین پزشک متخصص سرطان مانند جراح ، یک انکولوژیست پزشکی و یک انکولوژیست پرتوی با پزشک مراقبت های اولیه خود صحبت خواهید کرد تا در مورد گزینه های درمانی خود صحبت کنید. این متخصصان با هم همکاری خواهند کرد تا بهترین روش درمانی را برای شما توصیه کنند.
در برخی موارد ، با استفاده از بیش از یک نوع درمان ، سرطان شما باید درمان شود. به عنوان مثال ، اگر سرطان پستان دارید ، ممکن است برای برداشتن تومور (توسط جراح) جراحی کنید ، سپس پرتودرمانی کنید تا سلولهای سرطانی باقیمانده را در پستان یا در نزدیکی آن از بین ببرید (توسط یک انکولوژیست رادیولوژی).
همچنین ممکن است شیمی درمانی (توسط یک انکولوژیست پزشکی) برای از بین بردن سلول های سرطانی که به سایر قسمت های بدن سفر کرده اند ، دریافت کنید.
تیم اشعه درمانی شما
یک تیم پزشکی بسیار آموزش دیده با یکدیگر همکاری خواهند کرد تا بهترین مراقبت های ممکن را برای شما فراهم کنند. این تیم ممکن است شامل متخصصان در زمینه های زیر باشد:
- متخصص رادیوتراپی انکولوژی. این پزشک، متخصص در ارائه پرتودرمانی برای درمان سرطان است. متخصص رادیوتراپی انکولوژی بر درمان های پرتودرمانی نظارت دارد. وی برای تهیه برنامه درمان با سایر اعضای تیم همکاری از نزدیک می کند.
- پرستار پرتودرمانی. این پرستار، متخصص مراقبت از افرادی است که تحت پرتودرمانی قرار می گیرند. پرستار رادیوتراپی انکولوژی نقش های زیادی در راهبرد این درمان ایفا می کند، از جمله:
- پاسخ دادن به سوالات مربوط به روش های درمانی
- نظارت بر سلامتی شما در طول درمان
- کمک به شما در مدیریت عوارض جانبی احتمالی
- فیزیکدان پرتوی پزشکی. این متخصص در زمینه تجهیزات اشعه تخصص دارد. وی به طراحی برنامه های درمانی کمک می کند.
- دوزیمریست. این متخصص به انکولوژیست رادیوتراپی کمک می کند تا دوز مناسب اشعه را محاسبه کند.
- پرتو درمانگر یا تکنسین پرتودرمانی. این متخصص، با دستگاه های درمان سر و کار دارد و درمان های برنامه ریزی شده خود را به افراد ارائه می دهد.
- سایر متخصصان با تخصص های دیگر. سایر اعضای تیم ممکن است در طول درمان در مراقبت از نیازهای جسمانی، عاطفی و اجتماعی به شما کمک کنند. این متخصصان عبارتند از:
- مددکاران اجتماعی
- متخصصان تغذیه
- درمانگران فیزیکی (فیزیوتراپیست ها)
- دندانپزشکان
قبل از اشعه درمانی
پیش از شروع درمان می توانید این انتظارات را داشته باشید:
- ملاقات با انکولوژیست رادیوتراپی خود. پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و آزمایشاتی را پیشنهاد می کند. همچنین شما می توانید در این ملاقات، با خطرات و مزایای بالقوه پرتودرمانی آشنا شوید. این فرصتی برای شماست که تمامی سوالات و نگرانی های خود را مطرح کنید.
- رضایت نامه برای پرتودرمانی. در صورت انتخاب پرتودرمانی به عنوان گزینه درمان سرطان، تیم مراقبت های بهداشتی از شما می خواهند که فرم رضایت نامه را آگاهانه امضا کنید. امضای این سند به معنای این است که:
- تیم درمان در مورد گزینه های درمانی تان اطلاعاتی به شما دادند.
- خودتان انتخاب کرده اید که پرتودرمانی انجام دهید.
- شما به پزشکان تان اجازه می دهید تا معالجه خود را انجام دهند.
- درک کرده اید که این درمان تضمین کننده نتایج مورد نظر نمی باشد.
- شبیه سازی و برنامه ریزی درمان. اولین جلسه پرتودرمانی، شبیه سازی است. این یک تمرین بدون ارائه پرتودرمانی است. تیم پزشکی از اسکن های تصویربرداری برای شناسایی محل تومور استفاده خواهد کرد. اسکن ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن (CT)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- اشعه ایکس
بسته به ناحیه تحت درمان، ممکن است یک علامت کوچک روی پوست تان زده شود. این به اعضای تیم کمک می کند تا پرتو تابش را به سمت تومور هدایت کنند.
همچنین ممکن است توسط یک وسیله در وضعیت بی حرکتی قرار بگیرید. این می تواند شامل استفاده از:
- نوار
- اسفنج های فومی
- تکیه گاه های سر
- قالب
- پلاستر
این موارد به شما کمک می کند تا در طول درمان در یک پوزیشن ثابت باقی بمانید.
برای پرتودرمانی سر یا گردن، ممکن است ماسک ترموپلاستیک به شما داده شود. این یک ماسک مش است که روی صورت شما قرار داده و به میز فیکس می شود. این وسیله به آرامی سر شما را در جای خود نگه می دارد.
تیم انکولوژی رادیوتراپی به راحتی شما بسیار اهمیت می دهد. با تیم صحبت کنید تا پوزیشنی راحت برای درمان پیدا کنید. اگر به دلیل عدم حرکت بر روی دستگاه، دچار اضطراب شدید، به تکنسین اطلاع دهید. پزشک می تواند برای افزایش آرامش شما دارو تجویز کند.
پس از شبیه سازی، تیم پزشکی اطلاعات شما را بررسی می کند و یک برنامه درمانی طراحی می کنند. نرم افزار رایانه ای در تدوین این برنامه به تیم کمک می کند.
اشعه درمانی پروستات
پرتودرمانی خارجی چگونه است
پرتودرمانی خارجی، اشعه را از دستگاه به خارج از بدن هدایت می کند.
هر جلسه پرتودرمانی، سریع و بدون درد است و حدود 15 دقیقه طول می کشد. به طور معمول، افراد 5 بار در هفته جلسات درمانی خواهند داشت. این برنامه درمانی 3 تا 9 هفته ادامه دارد.
این نوع پرتودرمانی تنها تومور را هدف قرار می دهد. اما بر برخی از بافت های سالم اطراف تومور نیز تأثیر می گذارد. وقفه 2 روزه در درمان در هر هفته به بدن شما این امکان را می دهد تا این آسیب را برطرف و ترمیم کند.
پرتودرمانی داخلی چگونه است
به پرتودرمانی داخلی، براکی تراپی نیز گفته می شود. این درمان شامل قرار دادن موقتی یا دائمی منابع رادیواکتیو در محل تومور است.
به طور معمول، شما در طی چند روز و چندین هفته درمان های مکرر خواهید داشت. این روش های درمانی ممکن است مستلزم آن باشد که به مدت کوتاهی در بیمارستان بستری شوید.
در پرتودرمانی داخلی، برای پیشگیری از احساس درد در حالی که منابع رادیواکتیو در بدن قرار دارد، ممکن است شما را بیهوش کنند.
بیشتر افراد در طول درمان احساس ناراحتی ناچیزی می کنند و یا به هیچ وجه احساس ناراحتی نمی کنند. اما برخی ممکن است ضعف یا حالت تهوع ناشی از بیهوشی را تجربه کنند.
عوارض پرتو درمانی چیست | عوارض پرتو درمانی برای اطرافیان
احتمال بروز عوارض پرتو درمانی برای اطرافیان نیز وجود دارد. برای محافظت از دیگران در برابر اشعه باید اقدامات احتیاطی را انجام دهید.
نیاز به چنین اقدامات احتیاطی زمانی پایان می یابد که:
- ایمپلنت دائمی، رادیواکتیویته را از دست می دهد
- ایمپلنت موقت برداشته می شود
گزارش های هفتگی
در طول درمان، آنکولوژیست پرتودرمانی شما میزان عملکرد درمان را بررسی می کند. به طور معمول، این بررسی حداقل هفته ای یک بار اتفاق می افتد. در صورت نیاز، وی ممکن است برنامه درمانی شما را تغییر دهد.
مراقبت فردی
بسیاری از افراد در طول درمان موارد زیر را تجربه می کنند:
- خستگی
- حساس شدن پوست در محل قرار گرفتن در معرض اشعه
- پریشانی احساسی
برای مراقبت از خود روش های زیر را در نظر بگیرید:
- برای استراحت بیشتر برنامه ریزی کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- به دنبال حمایت عاطفی باشید.
- پوست را با لوسیون های مورد تایید تیم مراقبت های بهداشتی خود درمان کنید.
- قرار گرفتن در معرض آفتاب را به حداقل برسانید.
درصد موفقیت پرتو درمانی
اگر در حال دریافت پرتو درمانی هستید، ممکن است پزشک تان، شما را تحت اسکن دوره ای قرار دهد تا ببیند که سرطان شما به پرتودرمانی چه پاسخی داده است.
در برخی موارد، ممکن است سرطان شما بلافاصله به درمان پاسخ دهد. در موارد دیگر نیز ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا سرطان به درمان پاسخ دهد. پرتو درمانی در برخی از افراد موثر واقع نمی شود.
اشعه درمانی پوست
روزهای بعد از پرتودرمانی
پس از پایان درمان، با آنکولوژیست رادیوتراپی قرار ملاقات های بعدی خواهید داشت. این ملاقات به جهت موارد زیر است:
- بررسی وضعیت بهبودی شما
- رسیدگی به عوارض پرتو درماني که ممکن است بلافاصله اتفاق نیفتد
همانطور که بدن تان بهبود می یابد، به بازدیدهای پیگیرانه کمتری نیاز خواهید داشت.
از پزشک خود بخواهید یک سابقه کتبی در مورد درمان شما ارائه دهد.
بهترین پرتو درمانی در تهران | بهترین پرتو درمانی ایران
خوشبختانه این افتخار را داریم که یکی از بهترین مراکز درمان سرطان و بهترین مراکز پرتو درمانی در تهران را به شما معرفی کنیم. این مرکز پرتو درمان مجهز به بهترین پرتو درمانی تهران است. همچنین این مرکز معتبرترین و با تجربه ترین متخصص رادیوتراپی انکولوژی نیز برخوردار است که راه را برای درمان شما کوتاه می کند.
این مرکز پرتودرمانی مجهز به بهترین دستگاه پرتو درمانی تهران است. همچنین این مرکز معتبرترین و با تجربه ترین متخصص رادیوتراپی انکولوژی نیز برخوردار است.
دکتر احسان کرباسی دارای بورد تخصصی رادیوتراپی انکولوژی_پرتودرمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران راه را برای درمان شما کوتاه می کند.
شاد و تندرست باشید.
گروه پژوهش و تحقیقات مرکز سرطان به آیند ( بهایند)
منبع: cancer.net