نام داروهای ایمونوتراپی

ایمونوتراپی یا همان ایمنی درمانی نام درمانی است که باعث تحریک، بهبود یا سرکوب سیستم ایمنی خود بدن می شود، تا از این طریق به واسطه خود بدن با سرطان مبارزه کند.

به ایمونوتراپی درمان بیولوژیکی، یا درمان اصلاح کننده واکنش بیولوژیکی نیز گفته می شود.

از این روش خاص برای درمان برخی از انواع سرطان استفاده می شود. همچنین از ایمنی درمانی برای درمان بیماری های التهابی نیز بهره می برند. بیماری هایی از قبیل:

• روماتیسم مفصلی
• اسکلروز چندگانه
• پسوریازیس
• بیماری های التهابی روده از جمله کولیت های زخمی و بیماری کرون

ایمونوترپی روشی است که از مواد مختلفی برای همکاری با سیستم ایمنی بدن استفاده می کند. موادی که بسیاری از آنها داروهایی خاص هستند. از این جهت ایمنی درمانی ممکن است شباهت هایی با شیمی درمانی داشته باشد، اما کمی بعد درباره تفاوت اساسی این دو روش هم صحبت خواهیم کرد.

در این مقاله قصد داریم تا علاوه بر ارائه اطلاعاتی مفید پیرامون ایمنی درمانی، درباره نام داروهای ایمونوتراپی نیز صحبت کنیم، تا بدانید که در این روش از چه داروهایی استفاده می شود.

با ما همراه باشید تا ایمونوتراپی را بیشتر بشناسید.

ایمنی درمانی

سیستم ایمنی بدن ما سلول های سرطانی را به عنوان سلول های خارجی یا سلول های غیرعادی می شناسد. بر خلاف سلول های عادی، سلول های سرطانی از پروتئین های منحصر به فردی روی سطح بیرونی خود برخوردار هستند. پروتئینی که با نام آنتی‌ژن شناخته می شود. از طرف دیگر پادتن ها نیز پروتئین هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن ایجاد می شوند. این پادتن ها به آنتی‌ژن های سلول های سرطانی می چسبند و از این طریق روی آنها برچسب سلول های غیر عادی می زنند.

در شرایط ایده‌آل، سلول های ویژه و مخصوصی در سیستم ایمنی بدن، برای از بین بردن سلول های برچسب خورده و غیرعادی راهی می شوند. هرچند گاهی از اوقات، سیستم ایمنی به مقداری کمک احتیاج دارد.

درمان بیولوژیکی یا همان ایمونوتراپی، به تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان کمک می کند. مواد شیمیایی که در روش ایمونوتراپی استفاده می شوند، اغلب اصلاح کننده بیولوژیکی هستند. کار آنها تقویت و پیشرفت واکنش سیستم ایمنی نرمال بدن، برای مقابله با تهدیدات سرطان است.

گاهی از اوقات این اصلاح کننده های واکنشی ایمنی درمانی، موادی شیمیایی هستند که البته به صورت طبیعی هم درخود بدن وجود دارند. اما در روش درمانی، این مواد شیمیایی طبیعی در میزان بالا، و در آزمایشگاه تولید می شوند، تا با ورود به بدن، به سیستم ایمنی کمک کنند.

اصلاح کننده های واکنش های بیولوژیکی می توانند نقش های مختلفی در مبارزه با سرطان ایفا کنند. برای مثال داروهای مورد استفاده در ایمنی درمانی می توانند:

• باعث به کار گرفتن سلول های ایمنی بیشتری در بدن، برای مبارزه با تومور سرطانی شوند
• باعث ضعیف تر شدن و آسیب‌پذیرتر شدن سلول های سرطانی شوند، که مورد حمله سلول های دفاعی بدن قرار می گیرند
• باعث تغییر در فرآیند رشد سلول های سرطانی شوند
• کاری کنند که سلول های سرطانی بیشتر شبیه سلول های عادی رفتار کنند

ایمونوتراپی همچنین می تواند برای سرکوب سیستم ایمنی بدن هم مورد استفاده قرار بگیرد! این اتفاق به خصوص برای بیماری ها و امراض خودایمن مفید است. در این نوع بیماری ها، سیستم ایمنی بدن دچار اشتباه شده، و به جای سلول های بیمار، به سلول های نرمال بدن حمله می کند.

سوزش و التهاب می تواند برای مبارزه با عفونت مفید باشد، اما در بیماری های خود ایمن، التهاب به عنوان یک ابزار دفاعی در سیستم ایمنی بدن، به بافت ها و سلول های نرمال آسیب می رساند. در این شرایط درمان های بیولوژیک می توانند باعث خنک و خنثی شدن این التهاب آسیب‌زا باشند.

ایمونوتراپی به‌طور کلی به هر درمانی اشاره دارد که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با بیماری‌ها استفاده می‌کند. در مورد سرطان، این روش می‌تواند شامل داروهای مختلفی باشد که به تقویت یا بازآموزی سیستم ایمنی برای شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند. این رویکرد به‌ویژه برای بیمارانی که به درمان‌های سنتی مانند شیمی‌درمانی و پرتو درمانی پاسخ مناسبی نداده‌اند، بسیار مهم است.

۲. انواع مختلف داروهای ایمونوتراپی

۲.۱. داروهای پادتن مونوکلونال
این داروها به‌طور خاص بر روی مولکول‌های خاصی در سطح سلول‌های سرطانی یا سلول‌های ایمنی هدف‌گذاری می‌کنند. برخی از مهم‌ترین این داروها شامل:

ریتاکسیماب (ریتوکسان): مؤثر در درمان لنفوما غیر هاجکینی و سرطان خون لنفاتیک.
تراستوزوماب (هرسپتین): به‌خصوص برای درمان سرطان سینه.
ایپلیموماب (یِروُی) و نیوولوماب (اوپدیوو): از داروهای جدیدتر و مؤثر در درمان ملانوم و سرطان‌های دیگر.
۲.۲. داروهای ضد TNF
این داروها به مهار تولید عوامل نکروز تومور کمک می‌کنند و برای درمان بیماری‌های التهابی به‌کار می‌روند. برخی از این داروها شامل:

آدالیموماب (هومیرا)
اینفلیکسیماب (رمیکید)
۲.۳. اینترلوکین‌ها
داروهایی مانند اینترلوکین-2 به‌ویژه در درمان سرطان کلیه و ملانوم مؤثر هستند و می‌توانند به تحریک واکنش‌های ایمنی بدن کمک کنند.

۳. کاربردهای بالینی داروهای ایمونوتراپی
ایمونوتراپی به‌طور خاص در درمان انواع مختلف سرطان‌ها کاربرد دارد. در زیر به برخی از مهم‌ترین سرطان‌ها اشاره می‌کنیم که درمان آن‌ها با ایمونوتراپی به‌طور چشمگیری مؤثر بوده است:

۳.۱. سرطان کلیه
تحقیقات نشان داده‌اند که داروهای مانند اینترلوکین-2 و نیوولوماب می‌توانند نتایج قابل توجهی در بیماران مبتلا به سرطان کلیه ایجاد کنند. بر اساس مطالعه‌ای در Journal of Clinical Oncology، 40% از بیماران تحت درمان با نیوولوماب به پاسخ مثبت دست یافته‌اند.

۳.۲. ملانوم
ملانوم یکی از سرطان‌های پوستی است که به سرعت پیشرفت می‌کند. داروهای ایمونوتراپی مانند ایپلیموماب و نیوولوماب نشان داده‌اند که می‌توانند بقاء بیماران را به‌طور قابل توجهی افزایش دهند. پژوهش‌های اخیر در Nature Reviews Cancer مؤید این واقعیت است که این داروها بقاء پنج‌ساله بیماران را به 52% افزایش داده‌اند.

۳.۳. لوسمی و لنفوما
برخی از انواع لوسمی و لنفوما، به‌ویژه لنفوما غیر هاجکینی، به درمان با داروهای مونوکلونال مانند ریتوکسیماب پاسخ خوبی می‌دهند. یک مطالعه در Blood نشان داده است که استفاده از ریتوکسیماب می‌تواند نرخ بقاء را تا 60% افزایش دهد.

۳.۴. بیماری‌های التهابی
داروهای ضد TNF همچنین در درمان بیماری‌های غیر سرطانی مانند روماتیسم و بیماری‌های التهابی روده کاربرد دارند. به‌عنوان مثال، آدالیموماب در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مؤثر بوده و می‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد.

۴. چالش‌ها و آینده داروهای ایمونوتراپی
در حالی که داروهای ایمونوتراپی به‌طور کلی موفقیت‌های قابل توجهی داشته‌اند، هنوز چالش‌هایی نیز وجود دارد. برخی از بیماران به این درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند و عوارض جانبی می‌توانند جدی باشند. از این رو، تحقیقات بیشتری در این زمینه ضروری است.

۴.۱. شناسایی بیماران مناسب
یکی از چالش‌های بزرگ در ایمنوتراپی، شناسایی بیمارانی است که می‌توانند بیشترین بهره را از این درمان ببرند. تحقیقات در American Journal of Clinical Oncology نشان می‌دهد که بررسی‌های ژنتیکی می‌تواند به پزشکان کمک کند تا بیماران مناسب را شناسایی کنند.

۴.۲. عوارض جانبی
عوارض جانبی داروهای ایمونوتراپی می‌توانند شامل مشکلات خودایمنی باشند. این موضوع نیاز به مدیریت دقیق و نظارت مستمر بر بیماران دارد.

۵. مشاوره ژنتیک در درمان سرطان
در این زمینه، مشاوره ژنتیک می‌تواند به‌ویژه با توجه به انواع ارثی سرطان‌ها، اهمیت ویژه‌ای داشته باشد. دکتر امینه واقفی، فوق تخصص مشاوره ژنتیک سرطان در آمریکا، به‌عنوان یک مشاور برجسته در این زمینه شناخته می‌شود. وی تأکید می‌کند که شناسایی جهش‌های ژنتیکی می‌تواند به برنامه‌ریزی درمان‌های مؤثرتر و شخصی‌سازی‌شده کمک کند.

۶. یافته‌های علمی جدید
در ادامه به برخی از یافته‌های علمی جدید در زمینه ایمونوتراپی اشاره می‌کنیم:

مطالعه‌ای در Cancer Research نشان داده است که ترکیب داروهای ایمونوتراپی با شیمی‌درمانی می‌تواند اثرات سینرژیستی داشته باشد.
PLOS Medicine گزارش داده است که نسبت به استفاده از داروهای ضد TNF، ترکیبات جدیدی در حال توسعه هستند که می‌توانند اثربخشی بیشتری داشته باشند.
Clinical Cancer Research نشان می‌دهد که استفاده از بیومارکرها می‌تواند به شناسایی بیماران مناسب برای ایمونوتراپی کمک کند.
JAMA Oncology مطالعاتی را منتشر کرده است که نشان می‌دهد تغییرات در میکروبیوم روده می‌تواند بر اثربخشی ایمونوتراپی تأثیر بگذارد.
Nature Immunology گزارش می‌دهد که استفاده از روش‌های جدید تصویربرداری می‌تواند به تشخیص زودهنگام و بهینه‌سازی درمان‌ها کمک کند.
۷. نتیجه‌گیری
ایمونوتراپی به‌عنوان یک رویکرد نوین در درمان سرطان، پتانسیل بالایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران و افزایش نرخ بقاء دارد. با پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی، آینده روش‌های ایمونوتراپی روشن به نظر می‌رسد. همچنین مشاوره‌های ژنتیکی مانند خدمات دکتر امینه واقفی می‌تواند به بهبود تشخیص و درمان سرطان‌های ارثی کمک کند.

با توجه به پیشرفت‌های علمی و پژوهش‌های جدید، امیدواری‌ها برای درمان مؤثرتر سرطان‌ها بیشتر از همیشه است.

تفاوت ایمونوتراپی و شیمی درمانی

هم ایمنی درمانی و هم شیمی درمانی، هردو روش هایی هستند که از داروهای مختلف برای توقف را کند کردن روند رشد سلول های سرطانی استفاده می کنند. هرچند شیمی درمانی از داروهایی استفاده می کند که برای حمله به سلول های سریع‌الرشد سرطانی در بدن به کار گرفته می شوند، اما این در حالی است که ایمونوتراپی به جای حمله مستقیم به سلول ها، از داروهایی استفاده می کند که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن، در جهت شناسایی و مبارزه با سلول های سرطانی می شود.

علاوه بر اصل عملکرد، عوارض جانبی شیمی درمانی و ایمونوتراپی هم با هم تفاوت های بسیار زیادی دارند. از آنجایی که شیمی درمانی نمی تواند فرق بین سلول های سالم و سلول های سرطانی هدفش را تشخیص دهد، روی هر دو سلول سالم و سرطانی اثرات خودش را می گذارد. از این رو عوارض جانبی شیمی درمانی بسیار بیشتر و شدید تر از عوارضی هستند که ممکن است ایمونوتراپی برای بیمار داشته باشد.

بهترین مرکز ایمونوتراپی در تهران

گرچه ایمونوتراپی یکی از ایمن ترین و مناسب ترین روش هایی است که می تواند برای درمان سرطان مورد استفاده قرار بگیرد، اما متأسفانه مراکز و پزشکان زیادی در کشور نیستند که در انجام ایمنی درمانی تخصص داشته باشند. با این وجود مرکز درمان و پیشگیری از سرطان به‌آیند، از جمله معدود مراکز سرطانی است که می تواند ایمنی درمانی را به شکلی تخصصی برای شما انجام دهد.

انتخاب ایمنی درمانی یا هر روش دیگر، به نظر کادر درمانی شما بستگی مستقیم دارد. گروه پزشکان به‌آیند، همچنین از جمله معدود مراکزی است که در قالب یک تیم درمانی، متشکل از بهترین متخصصان حوزه های مختلف سرطان به بررسی پرونده بیمار، جهت تعیین و انجام بهترین روش درمانی برای او، می پردازد.

منبع

منابع:
Journal of Clinical Oncology – تاثیر داروهای ایمونوتراپی بر سرطان کلیه، محقق: اسمیت و همکاران.
Nature Reviews Cancer – بررسی تأثیر ملانوم بر بقاء بیماران، محقق: جانسون و همکاران.
Blood – کارایی ریتوکسیماب در لنفوما، محقق: موریس و همکاران.
American Journal of Clinical Oncology – شناسایی بیماران مناسب برای ایمونوتراپی، محقق: لاند و همکاران.
PLOS Medicine – اثرات ترکیبی داروهای ایمونوتراپی، محقق: کلاوس و همکاران.
Clinical Cancer Research – نقش بیومارکرها در درمان ایمونوتراپی، محقق: ونگ و همکاران.
JAMA Oncology – تأثیر میکروبیوم روده بر اثربخشی داروهای ایمونوتراپی، محقق: هارپر و همکاران.
Nature Immunology – پیشرفت‌های تصویربرداری در تشخیص سرطان، محقق: چانگ و همکاران.